سقف کامپوزیت چیست و انواع و اجزای آن کدامند؟

سقف کامپوزیت

سقف کامپوزیت یکی از روش‌های اجرای سقف و کف با استفاده از ترکیب بتن و فولاد است. استفاده از سقف‌های کامپوزیت به دلیل سرعت اجرای بالا، وزن پایین، ایمنی مناسب و مزیت‌های دیگر بسیار رواج دارد.

سقف کامپوزیت

«سقف کامپوزیت» (Composite Slab)، سازه‌ای است که از ترکیب پروفیل فولادی با بتن مسلح ساخته می‌شود. به سقف کامپوزیت، اصطلاحا سقف مرکب یا سقف مختلط نیز می‌گویند. سقف‌های کامپوزیت، برای اجرا بر روی اسکلت‌های فلزی بسیار مناسب هستند.

سقف کامپوزیت عرشه فولادی
                                                                                         نمونه‌ای از یک سقف کامپوزیت (عرشه فولادی)

اجزای سقف کامپوزیت

با توجه به نوع سقف کامپوزیت، اجزای مورد استفاده برای اجرای آن متفاوت است. تصویر زیر، اجزای اصلی متدوال‌ترین نوع سقف کامپوزیت را نمایش می‌دهد.

  • اجزای اصلی سقف‌های کامپوزیت عبارت هستند از:
  1. بتن
  2. ورق فولادی (ورق نورد شده، روفیکس و غیره)
  3. تیر فرعی
  4. آرماتور حرارتی (مش، میلگرد یا الیاف فولادی)
  5. برشگیر، گل میخ و فلاشینگ

انواع سقف کامپوزیت 

این سقف‌ها انواع مختلفی دارند که از شناخته‌شده‌ترین آن‌ها می‌توان به سقف کامپوزیت فلزی، کامپوزیت کرمیت، کامپوزیت عرشه فولادی (ذوزنقه‌ای یا قوس‌دار) و روفیکس اشاره کرد. از بین این موارد، سقف عرشه فولادی از محبوبیت و کاربرد بیشتری برخوردار است. در ادامه، به معرفی هر یک از این سقف‌ها می‌پردازیم.

سقف کامپوزیت فلزی چیست و چگونه اجرا می شود؟

این نوع سقف ها، از روش‌های اجرای سقف و کف با استفاده از ترکیب بتن با اسکلت فولادی هستند. در این روش، پس از نصب برشگیر بروی تیرهای فرعی، قالب‌بندی سقف توسط تخته کوبی در بین تیرها و بدون نیاز به شمع‌بندی صورت می‌گیرد. در مرحله بعد، پس از جوش دادن پروفیل‌های ناودانی بر روی بال تیرهای باربر، شبکه‌ای از میلگردهای حرارتی بر روی پروفیل‌ها قرار داده می‌شود. سپس، عملیات اجرای سقف با بتن‌ریزی به عمق حدود هشت سانتی‌متر ادامه می‌یابد. پس از سفت شدن کامل بتن، قالب‌ها از زیر سقف برداشته می‌شوند.

سقف کامپوزیت فلزی
                                                                   نمایی از زیر سقف کامپوزیت فلزی که با روش تخته کوبی قالب‌بندی شده است.

سقف کامپوزیت کرومیت چیست و چگونه اجرا می شود؟

این نوع سقف‌ها، از روش‌های اجرای سقف و کف هستند که در آن‌ها از تیرچه کرومیت (تیرچه‌هایی با جان باز)، ورق فولادی موجدار (قالب ماندگار)، میلگردهای حرارتی و بتن استفاده می‌شود. اجرای سقف‌های کامپوزیت کرومیت طی پنج مرحله نصب تیرچه کرومیت، قالب‌بندی، آرماتوربندی، بتن‌ریزی و باز کردن قالب صورت می‌گیرد.

سقف کامپوزیت کرومیت
                                                                                          نصب قالب‌های سقف کامپوزیت کرومیت

سقف کامپوزیت عرشه فولادی چیست و چگونه اجرا می شود؟

سقف‌  عرشه فولادی، از روش‌های اجرای سقف و کف به وسیله ترکیب ورق‌های فلزی گالوانیزه موجدار با بتن است. سقف‌های عرشه فولادی، شناخته‌شده‌ترین نوع سقف‌های کامپوزیت هستند.

سقف عرشه فولادی
                                                                                           بتن‌ریزی سقف کامپوزیت عرشه فولادی

سقف عرشه فولادی معمولا از ورق گالوانیزه ذوزنقه ای (موجدار)، گل میخ (برشگیر)، آرماتور (میلگرد)، بتن (معمولی یل سبک)، تیر فرعی و فلاشینگ (دوربند لبه‌های ورق) تشکیل می‌شود. اجرای این سقف را می‌توان به شش مرحله جانمایی ورق فولادی، ثابت کرد ورق فولادی (به همراه فلاشینگ)، اتصال ورق فولادی به تیر (توسط گل میخ)، آرماتوربندی، اتصال گل میخ به شبکه میلگردها و بتن‌ریزی تقسیم کرد.

سقف کامپوزیت روفیکس چیست و چگونه اجرا می شود؟

سقف‌های روفیکس، از روش‌های اجرای سقف و کف با استفاده از قالب‌های فلزی مشبک ماندگار هستند. روفیکس، ورق فولادی مشبک با ابعاد تقریبی 82 سانتی‌متر در 12 متر است.

روفیکس
                                                                                                ورق‌های فولادی مشبک روفیکس

در اجرای سقف‌های کامپوزیت روفیکس، ابتدا ورق فولادی مشبک توسط دست یا جرثقیل به محل مورد نظر انتقال داده می‌شود. سپس، جوشکاری روفیکس بر روی برشگیرهای تیرهای فرعی صورت می‌گیرد. در مرحله بعد، به منظور ایجاد ارتفاع کافی برای قرار دادن شبکه میلگردها، چندین فاصله دهنده یا اصطلاحا «اسپیسر» (Spacer) بر روی تیرها نصب می‌شود. با اتمام آرماتوربندی، بتن‌ریزی در آخرین مرحله صورت می‌گیرد.

سقف روفیکس
                                                                      نصب قالب‌های روفیکس بر روی برشگیرهای جوش داده شده بر روی تیرها

معمولا در اجرای سقف کامپوزیت روفیکس، استفاده از ویبره مجاز نیست. در صورتی ضخامت بتن‌ریزی بیشتر از 12 سانتی‌متر یا بتن مورد استفاده از نوع خود متراکم باشد، استفاده از بتن مگر (سبک) به عنوان لایه اول یا پوشاندن سطح روفیکس با نایلون توصیه می‌شود.