انواع میلگرد از نظر جنس
میلگردها به طور کلی به دو دسته میلگرد ساده و میلگرد آجدار تقسیم بندی میشوند. از انواع میلگرد، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- میلگرد اروپایی (کربن، منگنز، سیلیکون، آلیاژی و غیره)
- فولاد کربندار (میلگرد پایه «سیاه»)
- گالوانیزه
- اپوکسی پوشش دادهشده
- فایبرگلاس پلیمر و ضد زنگ
میلگرد اروپایی
ویژگی مهم میلگرد اروپایی، جنس آن است که به طور عمده از منگنز ساخته شده است. میلگرد اروپایی، مقاومترین نوع میلگرد با توجه به ویژگی خمشوندگی است. از دیگر ویژگی این محصول میتوان به این اشاره کرد که کار با آن راحت است. به طور کلی برای استفاده در مناطق زلزلهخیز و یا برای پروژههایی که نیاز به ساختاری یکپارچه دارند، این میلگرد توصیه نمیشود.
میلگرد با فولاد پُرکربن
رایجترین نوع میلگرد، میلگرد «سیاه» است که در هر نوع و مقیاس پروژه، به جز چند استثناء، استفاده میشود. بزرگترین ضعف میلگرد سیاه این است که زود دچار فرسایش میشود. اگر این فرسایش زیاد باشد، باعث شکسته شدن بتنهای اطراف آن میشود. برای شرایطی که ممکن است میلگرد در معرض رطوبت و اشباع آب قرار بگیرد، گزینههای مناسبتری نسبت به میلگرد سیاه وجود دارد. با این حال میتوان نتیجه گرفت که بهترین نوع میلگرد موجود از لحاظ قدرت و استحکام کششی، میلگرد سیاه است.
میلگرد با پوشش اپوکسی
میلگرد با پوشش اپوکسی، در واقع همان میلگرد سیاه با پوشش اپوکسی است. این میلگرد، دارای مقاومت نسبی مشابه است. اما در برابر خوردگی مقاومتر است. با این حال، پوشش اپوکسی، فوقالعاده ظریف است. هرچه آسیبِ وارده به پوشش بیشتر باشد، مقاومت کمتری به خوردگی از خود نشان میدهد.
میلگرد گالوانیزه
اگر بخواهیم میلگرد اپوکسی و گالوانیزه را با یکدیگر مقایسه کنیم، باید بگوییم که میلگرد گالوانیزه نسبت به میلگرد سیاه، چهل برابر مقاومت بیشتری در برابر خوردگی دارد و شاید به همیت دلیل هم از میلگردهای اوپکسی گرانتر هستند. ازآنجایی که این نوع میلگردها آسیبپذیری کمتری دارند، بنا بر این ارزش بیشتری نسبت به میلگرد اپوکسی دارند.
میلگرد از جنس فیبر تقویت شده پلیمری (GFRP)
میلگرد FRP، محصولی کامپوزیتی است که به جای میلگردهای فولادی استفاده میشود و به طور قابل توجهی از خسارات ناشی از خوردگی میلگرد در محیط های خورنده و اسیدی جلوگیری میکند. استفاده از میلگرد FRP، در اماکنی که مشکل مجاورت با میدانهای الکتریکی و مغناطیسی وجود ندارد، بهترین انتخاب برای مسلح کردن بتن میباشد. این محصول، به دليل مقاومت عالی و مناسبی كه در برابر سولفاتها و كلريدها و همچنین مقاومت در برابر زنگ زدگی و زنگ خوردگی، مورد استفاده وسیع قرار میگیرند.
از میلگرد FRP میتوان برای طراحی و ساخت ساختمانهای جدید استفاده کرد. این مصالح با خواصی که دارند، باعث کاهش قطر و افزایش فاصلهی بین میلگردها در ساختار بتنی مسلح، ازجمله دالها، تونلها، فونداسیون و … میشوند. در نتیجه، در برابر ارتعاشات به وجود آمده ناشی از زلزله و یا تجهیزات صنعتی، مقاومتی ندارند.
میلگرد فولادی ضد زنگ
میلگرد فولادی ضد زنگ، به عنوان بهترین نوع میلگرد قابل استفاده برای اکثر پروژه های موجود و به نوعی گرانترین میلگرد موجود در بازار است. این نوع میلگرد، حدود هشت برابر گرانتر از میلگرد اپوکسی است. با این حال، استفاده از فولاد ضد زنگ در همهی موارد، به جز موارد خاص، پُرهزینه است.
اما برای کسانی که دلیلی برای استفاده از آن دارند، میلگرد فولادی ضد زنگ، 1500 برابر مقاومت در برابر خوردگیِ بیشتری نسبت به میلگرد سیاه دارد. میلگرد فولادی ضد زنگ، در شبکهبندیها و تقویتکنندهها و نگهدارندهها و حتی لوازم تزئینی، مانند فرفورژهکاریها استفاده میشود و بیشترین کاربرد آن، در صنعت راه و ساختمان برای جبران مقاومت کششی بتن است.
میلگردها جنسهای مختلفی دارند که بر حسب خواص و کاربردشان مورد استفاده قرار میگیرند ولی بیشترین میلگردی که در صنعت بتن و بتنریزی کاربرد دارد با مشخصهی فولاد معمولی بوده که به شرح ذیل در ایران دستهبندی، تولید و مصرف میشوند. البته این دستهبندی، بر اساس استاندارد روسی بوده که در ایران رواج دارد.
میلگرد تقویتی
میلگردهای تقویتی، حاصل شمشهای فولادی نورد گرم هستند که با توجه به ویژگیهای فنی خاصشان، برای افزایش مقاومت در مقابل انواع نیروی کششی مورد استفاده قرار میگیرند. مهمترین ویژیگ این نوع میلگردها، مقاومت کششی بسیار زیاد است. میلگرد تقویتی تا 180 درجه خم میشود و به راحتی در قسمتهای متفاوتی از سازهها به کار خواهد رفت.
میلگرد ترانس
میلگرد ترانس، نوع دیگری از میلگردهاست که طی فرآیندی، سطح آن صیقل داده میشود. این نوع میلگرد، علاوه بر مصارف ساختمانسازی، برای مصارف تزیینی هم استفاده میشود. میلگرد ترانس انواع مختلفی دارد و هر کدام بر حسب کاربرد و ویژگی هایی که دارند، در موقعیت های مختلفی استفاده میشود. از مهمترین انواع میلگرد ترانس میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- میلگرد ترانس بلبرینگ خور
- دوپولیش
- ترانس مفتول
- میلگرد ترانس شش پر
- میلگرد ترانس سنگ خورده
توری سیم جوش داده شده
توری سیم جوش داده شده (WWF) به این صورت است که میلهها همچون تار و پود و با زاویهی 90 درجه روی هم قرار میگیرند و در محلهای تقاطع، به وسیلهی جوش نقطهای، به هم جوشکاری میشوند. میلههای به کار رفته در این محصول، از نوع فولاد پرکربن بوده و دارای انعطاف نیست. در نتیجه، معمولا برای مسطح نمودن بتن فونداسیون کف، دیوارهها، پلها، جادهها و … از آن استفاده میشود.
از توریهای جوشخوردهی سنگینتر، میتوان در دیوارها، آسفالت جاده، بسترهای جعبهمانند، سازههای زهکشی و کانالهای بتنی کوچک استفاده کرد.
میلگردهای فلزی جهت تولید مش مشبک
تقویت فلز یا سیم مش تقویت شده، محصول مناسب دیگری برای بتن است. فلز مشبکشده با بُرش میلگردهای فولادی در خطوط موازی ساخته میشود. از فلز مشبکشده، معمولاً در مناطقی که ضخامت قابل توجهی از بتن مورد نیاز است یا در تقویت بتن سبک استفاده میشود. از آرماتور مش، میتوان در پیادهروها و صفحات بتنی كوچك استفاده كرد؛ چرا كه فشار زیاد بر آنها اعمال نمیشود.