انتقال دهنده بتن، وسیله‌ای است که بتن تازه را از محل ساخت به محل بتن ریزی انتقال می‌دهد. نحوه انتقال بتن بر روی کیفیت آن تاثیر می‌گذارد. بتن تازه باید در یک زمان مشخص و پیش از شروع گیرش اولیه به محل بتن ریزی تحویل داده شود. در صورت طولانی بودن مسیر یا زمان انتقال، احتمال رخ دادن جداشدگی و کاهش اسلامپ وجود دارد.
روش‌ها و تجهیزات مختلفی برای انتقال بتن به محل بتن ریزی وجود دارند. برخی از این روش‌ها عبارت هستند از:
- تشت ملات
- فرغون یا چرخ دستی
- سطل جرثقیل و تله کابین
- شوت یا ناوه شیب‌دار
- بالابر
- تراک میکسر
- نوار نقاله
- پمپ بتن و لوله
- ترمی
- بیل مکانیکی و کامیون
- ریل و واگن
در ادامه، به معرفی برخی از مهم‌ترین و پرکاربردترین روش‌های انتقال بتن می‌پردازیم.
کاربرد تشت ملات و چرخ دستی در انتقال بتن چیست؟
تشت ملات و چرخ‌های دستی، تجهیزاتی هستند که برای انتقال بتن در حجم‌ها و فواصل کم مورد استفاده قرار می‌گیرند.
شوت چیست؟
ناوه شیب‌دار یا اصطلاحا «شوت» (Chute)، وسیله‌ای است که اغلب برای بتن ریزی در ترازهای پایین‌تر از سطح زمین (درون ترانشه) یا پایین‌تر از محل ساخت بتن (توسط تراک میکسر) مورد استفاده قرار می‌گیرد. تصویر زیر، نمونه‌ای از یک شوت را نمایش می‌دهد.
یکی از پارامترهای مهم در استفاده از شوت، شیب نصب تجهیزات است. در صورتی که شیب شوت از نسبت ۱ به 2.5 کمتر (صاف‌تر) باشد، بتن به سمت پایین حرکت نخواهد کرد. توجه داشته باشید که به منظور انتقال راحت‌تر توسط شوت، نباید کارایی بتن را تغییر داد. با وجود کارایی متوسط این روش، شوت‌ها بیشتر برای بتن ریزی صحرایی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
پمپ بتن چیست؟
پمپ بتن، وسیله‌ای است که بتن تازه را از طریق لوله به محل بتن ریزی منتقل می‌کند. روش پمپاژ، یکی از قابل اعتمادترین و پرکاربردترین روش‌های انتقال بتن است. این روش با حرکت مکشی بتن در درون لوله انجام می‌شود. به این منظور، در فواصل مشخصی از خط لوله، پیستون‌هایی را جهت نصب پمپ و ایجاد مکش تعبیه می‌کنند.
نکته مهم در روش پمپاژ بتن، استفاده از لوله‌هایی با قطر و ضخامت دیواره مناسب است. روش پمپاژ بیشتر برای انتقال حجم‌های زیاد بتن و محل‌هایی با مسیر پیچیده استفاده می‌شود.
کاربرد تراک میکسر در انتقال بتن چیست؟
در بخش‌های قبلی، به معرفی تراک میکسرها به عنوان یکی از تجهیزات اختلاط بتن پرداختیم. یکی دیگر از کاربردهای تراک میکسر، انتقال بتن تازه از محل ساخت به محل بتن ریزی است. این تجهیزات معمولا برای انتقال بتن در مسافت‌های طولانی بین کارخانه (بتن آماده) تا محل پروژه مورد استفاده قرار می‌گیرند.
ترمی چیست و چه کاربردی در انتقال بتن دارد؟
«ترمی» (Tremie)، یک لوله نفوذناپذیر است که به طور گسترده برای بتن ریزی در زیر آب مورد استفاده قرار می‌گیرد. ساختار لوله‌های ترمی به گونه‌ای است که براحتی می‌توان طول آن‌ها را افزایش داد. ترمی‌ها دارای یک بخش قیفی شکل نیز هستند که بر روی لوله بالایی نصب می‌شود. بتن ریزی از روی این بخش قیفی صورت می‌گیرد. ترمی، علاوه بر بتن ریزی زیر آب، به منظور بتن ریزی در شرایط دیگر نیز استفاده می‌شود.
