الزامات طراحی و اجرای ستون بتنی چه هستند؟

ستون بتنی

ابعاد استاندارد ستون بتنی چقدر هستند؟

هیچ ابعاد استانداردی برای اجرای ستون بتنی وجود ندارد؛ چراکه عوامل متعددی نظیر نوع ستون، فاصله بین دو ستون، ابعاد آرماتور طولی، ابعاد آرماتور عرضی، بار مورد انتظار (مقاومت مورد نیاز) و نقش ستون در معماری سازه بر روی ابعاد آن تاثیرگذار هستند. از این‌رو، باید ابعاد ستون بتنی را با توجه به این پارامترها طراحی کرد و ایمنی آن را مورد تحلیل قرار داد. با توجه به گستردگی استفاده از ستون‌های بتن آرمه با سطح مقطع مستطیلی، الزامات طراحی برای ابعاد این ستون‌ها را در این بخش مورد بررسی قرار می‌دهیم.

برای ساختمان‌های یک طبقه، در صورت استفاده از بتن با عیار M15 (طرح اختلاط 1:۲:۴)، اجرای ستون بتنی با ابعادی کمتر از 23*23 سانتی‌متر مجاز نیست. البته این ابعاد به عنوان یک معیار حداقلی در نظر گرفته می‌شود. به عنوان مثال، برای ساختمان‌های یک و نیم طبقه در صورت طراحی ابعاد 23*23 سانتی‌متر باید از بتنی با عیار M20 (طرح اختلاط 1:1.5:3) استفاده کرد. اگر در این حالت نیز از بتن M15 استفاده شود، حداقل ابعاد مورد نیاز به 23*30 افزایش می‌یابد. جدول زیر، ابعاد پیشنهادی ستون بتنی در ساختمان‌های چند طبقه با اسکلت‌های مختلف را نمایش می‌دهد.

اسکلت تعداد طبقات ابعاد (سانتی‌متر)
10 طبقه ۱ تا ۱۰ 70*70
20 طبقه 1 تا ۷ 75*75
۸ تا ۱۴ 60*60
۱۵ تا 20 45*45
30 طبقه ۱ تا ۱۰ 80*80
۱۱ تا 20 65*65
21 تا 30 47*47

ابعاد پیشنهادی در جدول بالا، محافظه‌کارانه هستند (ضریب ایمنی بالایی دارند). با توجه پارامترهای مختلف می‌توان از ستون‌هایی با ابعاد 30*30 سانتی‌متر تا 120*120 سانتی‌متر در سازه‌هایی با اسکلت بتنی استفاده کرد.

حداکثر فاصله دو ستون بتنی چقدر است؟

فاصله مرکز به مرکز دو ستون بتنی معمولا نباید بیشتر از 4 تا 5 متر باشد. با افزایش این فاصله، ابعاد مورد نیاز برای اجرای ستون بتنی نیز افزایش می‌یابد.

به طور کلی، در دو حالت طراحان مجبور به افزایش ابعاد ستون بتنی هستند:

  1. افزایش فاصله بین دو ستون نیازمند افزایش ابعاد ستون و عمق تیر است.
  2. افزایش ارتفاع سازه (تعداد طبقات) با ابعاد ستون رابطه مستقیم دارد.

 

فاصله زمانی بتن ریزی سقف و ستون چقدر است؟

بتن‌ریزی عضوهای بتنی، معمولا پس از گیرش مناسب هر عضو انجام می‌شود. در استانداردهای مختلف، به فاصله زمانی مناسب بین بتن‌ریزی ستون و دیگر عضوهای سازه اشاره مستقیم نشده است. البته مطابق استانداردهای ACI-318 و ACI-301، بتن‌ریزی عضوهای نگهداری شده (دال و تیر) بر روی ستون یا دیوار، پیش از گیرش اولیه آن‌ها (حداقل دو ساعت پس از جانمایی بتن) مجاز نیست.

در مورد فاصله زمانی مناسب برای بتن‌ریزی ستون بر روی دال نیز هیچ قانون یا محدودیت خاصی وجود ندارد. در بسیاری از پروژه‌ها، بتن‌ریزی دال و ستون در یک روز انجام می‌گیرد. پارامترهای موثر بر این فاصله زمانی، سختی کافی دال، ایجاد پیوند مناسب بین بتن عضوها، درزهای اجرایی و محدودیت‌های زمانی پروژه هستند.