ژیزمان در نقشه برداری، زاویه ساعتگرد بین شمال شبکه با امتداد مورد نظر است. این زاویه، به عنوان معیاری برای تشخیص جهت‌گیری یا سمتِ امتدادهای روی زمین مورد استفاده قرار می‌گیرد. ژیزمان، ارتباط بسیار نزدیکی با دیگر زاویه‌های مهم در نقشه‌برداری دارد. آزیموت، زاویه حامل و ژیزمان معکوس، از جمله زاویه‌های مرتبط با ژیزمان هستند. در این مقاله، قصد داریم به تعریف ژیزمان در نقشه برداری، نحوه محاسبه آن را به همراه حل چند مثال و تمرین می‌پردازیم. علاوه بر این، رابطه بین ژیزمان با دیگر زاویه‌ها نظیر ژیزمان معکوس، زاویه حامل و آزیموت را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
ژیزمان در نقشه برداری چیست ؟
«ژیزمان» (Gisement)، زاویه بین امتداد مورد نظر با امتداد شمال شبکه است. این زاویه، در جهت حرکت عقربه‌های ساعت (جهت ساعتگرد) اندازه‌گیری می‌شود. ژیزمان، به عنوان یک زاویه در تعیین جهت یا سمتِ امتدادهای روی زمین مورد استفاده قرار می‌گیرد. این امتدادها، نسبت به شمال شبکه سنجیده می‌شوند.
به عنوان مثال، تصویر بالا در نظر بگیرید. در این تصویر، امتداد AY، جهت شمال شبکه را نمایش می‌دهد. مطابق با تعریف، زاویه بین این امتداد با امتداد AB در جهت حرکت عقربه‌های ساعت، ژیزمان AB است.
ویژگی های ژیزمان در نقشه برداری چه هستند ؟
بر اساس تعریف، ژیزمان سه ویژگی دارد:
- ژیزمان، یک زاویه افقی است و در یک سطح افقی سنجیده می‌شود.
- امتداد مبنای اندازه‌گیری ژیزمان، شمال شبکه است.
- جهت اندازه‌گیری ژیزمان، ساعتگرد است.
ژیزمان در نقشه برداری چگونه نمایش داده می شود ؟
ژیزمان در نقشه‌بردای، با استفاده از حرف انگلیسی G و نقاط انتهایی امتداد مورد نظر نشان داده می‌شود. به عنوان مثال، در تصویر زیر، AY، امتداد شمال شبکه و AB، یک امتداد دلخواه را نمایش می‌دهد. ژیزمان AB، زاویه‌ای است که امتداد AY با امتداد AB در جهت ساعتگرد می‌سازد.
در نقشه‌برداری، علامت GAB، بیانگر ژیزمان امتداد AB نسبت به AY است. ترتیب حروف در نمایش ژیزمان اهمیت دارد. به عنوان مثال، GAB، بیانگر ژیزمان معمولی و GBA، معرف ژیزمان معکوس است.