پکیدن بتن چیست؟

کرمو شدگی بتن

«خرد شدن یا پکیدن بتن» (Concrete Spalling)، پدیده‌ای مشابه با پوسته پوسته شدن بتن است. با این تفاوت که در پکیدن بتن، عمق تخریب افزایش می‌یابد. در صورت نفوذ تخریب به نزدیکی میلگرد، تکه‌های بتن از سطح جدا می‌شوند. تکه‌های جدا شده بتن معمولا دارای حداقل قطر 150 میلی‌تر و حداقل عمق 25 میلی‌متر هستند. پکیدن باعث ایجاد ظاهر پوسته‌ای و حفره‌ای در سطح بتن می‌شود. این مشکل علاوه بر تخریب ظاهر، کاهش ظرفیت باربری سازه را نیز در پی دارد.

 

تاثیر پکیدن بتن بر ساختار عضوهای سازه‌ای
                                                                   تاثیر پکیدن بتن بر ساختار عضوهای سازه‌ای

از عوامل موثر بر پکیدن بتن می‌توان موارد زیر را نام برد:

  • خوردگی میلگردها
  • آتش‌سوزی
  • چرخه ذوب و انجماد
  • انبساط ناشی از واکنش قلیایی سیلیسی
  • کافی نبودن عمق پوشش میلگردها
  • استفاده از مخلوط کم کیفیت برای ساخت بتن آرمه
  • اجرای نامناسب درزهای اجرایی
  • پیوند نامناسب لایه‌های بتن به دلیل جمع شدگی متفاوت (خشک شدن ملات ناحیه پیوند پیش از ریختن لایه‌های بعدی بتن)

روش‌های ترمیم بتن در صورت پکیدن عبارت هستند از:

  • روکش
  • سنگ‌زنی
  • شاتکریت/گانیت
  • پوشش‌دهی
  • تعویض

کرموشدگی بتن چیست؟

«کرمو شدگی» (Honeycombing)، اصطلاحی است که به منظور توصیف نواحی توخالی و حفره‌های به جا مانده در داخل و یا سطح بتن مورد استفاده قرار می‌گیرد. کرمو شدن بتن به راحتی و توسط چشم غیر مسلح قابل تشخیص است. در حالی که برای تشخیص کرموشدگی داخلی بتن باید از روش‌های التراسونیک استفاده کرد. بتن کرمو یا بتن شن نما، کاهش ظرفیت باربری، افزایش نفوذپذیری، افزایش احتمال زنگ‌زدگی/خوردگی میلگردها و کاهش دوام سازه را در پی دارد. این مشکل می‌تواند در تمام عضوهای بتنی (ستون، تیر، دیوار، فونداسیون و دال) رخ دهد.

 

نمونه‌ای از بتن کرمو
                                                                                      نمونه‌ای از کرمو شدن بتن

عامل اصلی کرموشدگی بتن، توزیع نامناسب مخلوط در تمام نواحی قالب بتن است. از دیگر عوامل تشکیل بتن شن نما یا کرمو، می‌توان موارد زیر را نام برد:

  • تراکم نامناسب به دلیل عدم به کارگیری صحیح ویبراتور
  • جانمایی نامناسب میلگردها و کم بودن عمق پوشش آن‌ها توسط بتن
  • استفاده از بتن با اسلامپ نامناسب (بتن سخت)
  • استفاده نامناسب از افزودنی‌ها و افزایش بیش از حد نسبت آب به سیمان
  • بتن ریزی از ارتفاع زیاد
  • توزیع دانه‌بندی بسیار درشت

روش‌های ترمیم بتن در صورت وجود حفره‌های سطحی و کرموشدگی عبارت هستند از:

  • ملات خشک
  • دوخت
  • بازسازی سطح
  • شاتکریت/گانیت
  • بتن پیش آکنده
  • تعویض