«پرداخت» (Finishing)، فرآیندی است که به منظور تراز کردن سطح بتن پس از مرحله تراکم انجام می‌شود. پرداخت، مقاومت بتن در برابر سایش را افزایش و نفوذپذیری آن را کاهش می‌‌دهد. این فرآیند معمولا برای سازه‌هایی نظیر دال سقف، دال کف و انواع شالوده‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. در بخش‌های قبلی به معرفی انواع تجهیزات مورد استفاده برای پرداخت بتن پرداختیم. در این بخش، مراحل پرداخت و الزامات اجرایی آن را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
مراحل پرداخت سطح بتن چه هستند؟
پرداخت بتن معمولا در چهار مرحله زیر انجام می‌شود:
- شمشه کاری: صاف کردن پستی و بلندی‌های سطح بتن و تراز کردن آن تا ارتفاع مشخص
- تی کشی: حذف لبه‌های باقی‌ماند از مرحله قبل و پر کردن منافذ سطحی
- ماله کشی: فرو بردن سنگدانه‌ها به درون بتن، حذف ناهمواری‌ها و تراکم سطح
- پرداخت نهایی: ایجاد سطح صاف و متراکم کردن سطح
در مرحله ماله کشی، نوع ماله (دستی یا مکانیکی) بر اساس ابعاد سطح انتخاب می‌شود. ابزار مورد استفاده برای پرداخت نهایی نیز مشابه ابزار ماله‌کشی است. البته جنس این ابزار باید فولادی باشد.
جنس ابزار پرداخت به چه عواملی بستگی دارد؟
جنس ابزار پرداخت سطح بتن به نوع بتن و ترکیبات مورد استفاده در آن بستگی دارد. ابزار چوبی برای حرکت دادن مواد دانه‌درشت و ابزار فولادی برای حرکت دادن مواد دانه‌ریز مناسب هستند. در صورت چسبنده بودن بتن (استفاده از مواد روان‌کننده و پوزولان)، به کارگیری ابزار پرداخت چوبی باعث کنده شدن سطح خواهد شد. در این موارد، استفاده از ابزار پرداخت فولادی بدون آلیاژ، گزینه مناسبی خواهد بود.
مدت زمان پرداخت سطح بتن چقدر است؟
توقف به موقع عملیات پرداخت، اهمیت بالایی در دوام و کیفیت نهایی بتن دارد. معیار اصلی برای توقف پرداخت، مشاهده آب انداختن بتن است. با مشاهده آب ناشی از آب انداختن، باید پرداخت بتن را متوقف کرد و تا تبخیر شدن آب صبر کرد. در صورت عدم توقف عملیات، یک لایه نازک ضعیف بر روی بتن تشکیل خواهد شد. این لایه با گذشت زمان از بتن جدا شده و باعث تخریب آن می‌شود.
پرداخت بتن سخت شده چیست؟
عملیات پرداخت را می‌توان پس از سخت شدن بتن نیز انجام داد. پرداخت بتن سخت شده پس از باز کردن قالب صورت می‌گیرد. این کار به دو روش خشک (برای از بین بردن برجستگی‌های ناشی از قالب‌بندی) و مرطوب (برای صاف و صیقلی کردن سطح بتن) انجام می‌شود.
در مجموع، نحوه اجرای عملیات پرداخت و تعداد تکرار پرداخت نهایی به نوع سازه بستگی دارد. هر چه تعداد تکرار عملیات پرداخت بیشتر باشد، مقاومت در برابر سایش و همچنین احتمال لیز خوردن افزایش می‌یابد. اگر هدف از پرداخت، فقط تراز کردن سطح باشد، توقف عملیات در مرحله تی کشی کافی خواهد بود.