انتخاب بهترین کارخانه ساخت و پیمانکاری اسکلت فلزی از مراحل مهمی است که به طور مستقیم بر کیفیت ساخت و نصب اسکلت فلزی تاثیرگذار است.
بدیهی است پیمانکار فاقد صلاحیت علی رغم انجام تمامی کنترل‌های لازم توسط عوامل نظارتی کارفرما، قادر به تولید اسکلت اصولی و باکیفیت نخواهد بود.
به همین دلیل لازم است نکات زیر در انتخاب پیمانکاری اسکلت فلزی مد نظر قرار گیرد:
- انتخاب پیمانکار از بین کارخانجات معتبر عضو اتحادیه بنا به حسن شهرت یا تجربه‌های قبلی همکاری انجام شود.
- بازدید از محل کارخانه و بررسی امکانات، پرسنل و تجهیزات آن جهت محک توانمندی پیمانکار اسکلت فلزی قبل از عقد قرارداد ضروری است.
- نظم و ترتیب فضای داخل کارخانه و خطوط تولید ستون‌ها و تیرورق‌ها گویای انضباط کاری حاکم بر کارخانه است.
- وجود تجهیزات مدرن و اتوماتیک، تعداد دستگاه‌های برش شامل اره، گیوتین و CNC، ابزار سوراخ‌کاری شامل دریل‌های رادیال و مگنت، دستگاه‌های جوش زیر پودری و CO2، دستگاه الکترواسلگ و غیره از موارد تاثیرگذار در سرعت و کیفیت انجام کار است.
- روش انجام کار و رعایت اصول فنی توسط پرسنل کارخانه باید مورد بررسی قرار گیرد.
به عنوان مثال برش و پخ زنی نامناسب، اجرای غیراصولی کار، عدم رعایت ترتیب پاس‌های جوشکاری و کیفیت پایین آن، استفاده از روش جوشکاری تحت حفاظت گاز در فضای باز، عدم پیش گرمایش قطعات ضخیم، اعوجاج قطعات ساخته شده و غیره از نکات مهمی است که در پروژه شما نیز به همان نحو تکرار می‌شود.
- وجود دفتر فنی قوی جهت ارائه نقشه‌های شاپ اسکلت به همراه لیستوفر آهن آلات مورد نیاز (ترجیحا با نرم افزار Tekla Structures) یکی از نقاط قوت پیمانکار است که مانع از بروز اشتباهات اجرایی خواهد بود.
- وجود واحد کنترل کیفیت فعال با نظارت مستمر در کارخانه نیز بیانگر کیفیت نسبی تولیدات است.
اگرچه دور زدن ناظر جوش کارفرما در برخی موارد به عنوان بالاترین هنر واحد کنترل کیفیت کارخانه به شمار می‌رود!
- ظرفیت و تناژ ماهیانه کارخانه به عنوان یک آیتم کلیدی باید مورد توجه قرار گیرد.
به عنوان مثال کارخانه‌ای با ظرفیت تولید ماهیانه ۵۰۰ تن جهت ساخت و تولید اسکلت پروژه‌ای به وزن ۳۰۰۰ تن مناسب نبوده و موجب افزایش زمان ساخت و اتمام پروژه می‌شود.
- فاصله حمل تا کارگاه نصب جهت کاهش هزینه‌ها و افزایش سرعت، مد نظر قرار گیرد.
- کارخانه باید اکیپ نصاب ماهر داشته باشد و قرارداد به صورت ساخت و نصب منعقد شود.
ساخت توسط کارخانه و نصب توسط پیمانکار دیگر سبب پاسکاری نواقص احتمالی بین دو پیمانکار و عدم پاسخگویی آن‌ها می‌گردد.
- اکیدا توصیه می‌شود علی رغم رعایت تمامی موارد گفته شده، از دستگاه نظارت و بازرسین جوش مقیم در کارخانه استفاده شود. رعایت این نکته سبب افزایش محسوس کیفیت ساخت خواهد بود.
موارد شایع در مرحله ساخت اسکلت فلزی در کارخانه که تنها با حضور ناظرین مقیم قابل پیشگیری خواهد بود، به شرح زیر است:
- عدم پخ زنی قطعات در جوش های شیاری لب به لب
- قرار دادن ضایعات و تکه میلگرد در درز جوش های عریض و انجام چند پاس جوش نمایشی روی آن
- عدم انجام تست های غیر مخرب روی جوش های شیاری
- کیفیت نامطلوب جوشکاری و پوشش عیوب جوش پس از رنگ کاری
- طول و بعد جوش کم
- عدم رعایت ضخامت و ترتیب لایه‌های رنگ و ضدزنگ مطابق با نقشه و قرار دادن ضایعات آهن داخل ستون های باکس جهت افزایش تناژ اسکلت
- شرکت بازرسی جوش باید از میان شرکت‌های معتبر و صاحب صلاحیت انتخاب شود.
- جهت جلوگیری از دور زدن ناظر جوش توسط واحد کنترل کیفیت کارخانه باید در قرارداد منعقد شده، پیمانکار مکلف به رعایت کلیه مقررات ملی ساختمان و ضوابط فنی موجود در نقشه‌ها و نیز الزام به اخذ تاییدیه قطعات ارسالی از ناظر جوش کارفرما قبل از ارسال بار به کارگاه شود.
بدیهی است کلیه بارهای ارسالی فاقد تاییدیه ناظر باید به کارخانه مرجوع شود. به همین دلیل لازم است قبل از تخلیه بار تریلی در کارگاه، تعداد و شماره قطعات ارسالی با لیست تاییدیه ناظر کنترل شود.
عدم تطابق به منزله عدم تایید کیفیت از سوی ناظر بوده و باید محموله به کارخانه مرجوع شود. پس از یک مرحله قاطعیت، در دفعات بعدی کمتر این روند تکرار خواهد شد.
- در ساخت اسکلت فلزی در کارخانه، توصیه می‌شود حداقل در اوایل پروژه (علی رغم اخذ تاییدیه ناظر جوش)، بارهای ارسالی به کارگاه به صورت تصادفی توسط عوامل فنی کارفرما مورد بررسی قرار گرفته و در صورت وجود نقایص فنی غیرقابل پذیرش، شرکت کنترل کننده و ناظر جوش مربوطه مورد بازخواست قرار گیرد.
- به عنوان نکته بسیار مهم در قرارداد و جهت جلوگیری از سوء استفاده‌های احتمالی پیمانکار، ملاک تسویه حساب نهایی باید نقشه‌های شاپ مورد تایید کارفرما و بارنامه‌های ارسالی درج شود.
لازم به ذکر است که معمولا بارنامه‌های ارسالی به دلیل وزن گازوئیل تریلی‌ها، جوش‌های به کار رفته، نصب ادوات اتصال مانند جاپایی، قلاب جرثقیل و غیره حدود ۲ الی ۳ درصد بیشتر از تناژ نقشه‌های شاپ است. به همین دلیل بیش از این مقدار اختلاف باید مورد بررسی دقیق قرار گیرد.