قیمت شن چقدر است؟
قیمت خرید شن به نوع (طبیعی، شکسته، شسته، نخودی، دوبار شور) و فاصله حمل بستگی دارد. قیمت این سنگدانه‌ها متغیر است و با توجه به مصوبات سازمان صنعت، معدن و تجارت تعیین می‌شود. طبق مصوبات ابتدای سال ۱۴۰۰، قیمت هر تن شن و ماسه بین 60 تا 100 هزار تومان است.
شرایط نگهداری از شن چگونه است؟
مطابق با مبحث نهم مقررات ملی ساختمان، ویرایش 1392، بند 9-3-4-1 (ضوابط حمل و نقل، تحویل و نگهداری سنگدانه‌های مصرفی در بتن)، رعایت نکات زیر در مورد سنگدانه‌های درشت مورد استفاده در ساخت سازه‌های بتنی الزامی است:
- به طور کلی، شرایط نگهداری شن‌ها باید به گونه‌ای باشد که ذرات ریز و درشت از یکدیگر جدا نشوند.
- شن‌های با حداکثر اندازه 38 میلی‌متر یا کمتر باید در دو گروه کوچکتر و بزرگتر از 19 میلی‌متر نگهداری شوند. این کار، امکان جدا شدن ذرات از یکدیگر را کاهش می‌دهد.
- شیب مخروط دپوی شن، نباید زیاد باشد. شیب زیاد باعث جدا شدن دانه‌های ریز و درشت از یکدیگر می‌شود.
- در محل دپوی شن، همیشه باید امکان تخلیه آب اضافی درون ذرات وجود داشته باشد.
باقی الزامات مربوط به نگهداری از سنگدانه‌ها بین شن‌ها و ماسه‌ها یکسان است. به همین دلیل در این بخش به آن‌ها اشاره نمی‌کنیم. برای مطالعه این الزامات می‌توانید به مبحث نهم مقررات ملی ساختمان مراجعه کنید.
استاندارد شن چیست؟
انتخاب سنگدانه‌های مناسب برای هر کاربردی، مطابق با آیین‌نامه‌ها و استانداردها انجام می‌گیرد. استاندادرهای کلی سنگدانه‌های درشت عبارت هستند از:
- مبحث نهم مقررات ملی ساختمان: طرح و اجرای سازه‌های بتن آرمه، ویرایش 1392، بند 9-3-3 (سنگدانه یا مصالح سنگی)
- نشریه شماره 101 معاونت برنامه‌ریزی: مشخصات فنی عمومی راه
- نشریه 55 معاونت برنامه‌ریزی: مشخصات فنی عمومی کارهای ساختمانی، تجدید نظر دوم، 1383، بند 2-4 (مصالح سنگی برای بتن)
از استانداردهای مخصوص ویژگی‌ها و طبقه‌بندی شن‌ها می‌توان به استاندارد 302 (بتن)، استاندارد 14422 (بتن عایق)، استاندارد 1-14875 (پرکننده سبک بتن)، استاندارد 17514 (ملات بنایی)، استاندارد 18967 (پوشش بام)، استاندارد 7823 (بزرگراه)، استاندارد 11-10447 (سنگدانه درشت بازیافتی) و استاندارد 13765 (فرآوری و تحویل) اشاره کرد.
آزمایش شن چیست؟
به منظور اطمینان از مناسب بودن سنگدانه‌های درشت انتخاب برای کاربری مورد نظر، باید ویژگی‌های آن‌ها را مطابق با استانداردهای ملی و بین‌المللی موجود بررسی کرد. برخی از مهم‌ترین استانداردهای ملی آزمایش سنگدانه‌های درشت عبارت هستند از:
- استاندارد 11267: نمونه‌برداری از سنگدانه‌های ریز و درشت
- استاندارد 448: آزمایش لس آنجلس برای تعیین مقاومت سایش و ضربه ذرات کوچکتر از 37.5 میلی‌متر
- استاندارد 8874: آزمایش لس آنجلس برای تعیین مقاومت سایش و ضربه ذرات بزرگتر از 19 میلی‌متر
- استاندارد 4977: توزیع دانه‌بندی
- استاندارد 4982: چگالی نسبی و جذب آب
- استاندارد 6-10447: ضریب جریان
- استاندارد 11568: ضریب شکستگی
- استاندارد 1-14874: مقاومت سایش بالاست
- استاندارد 8-14874: عددی صیقلی شدن در روسازی راه
- استاندارد 449: سلامت
استاندارد بین‌المللی IS 2386 برای تعیین شکل سنگدانه‌های درشت و EN 12697 برای تعیین چسبندگی سنگدانه‌ها در آسفالت مورد استفاده قرار می‌گیرد.
تفاوت شن و ماسه در چیست؟
شن و ماسه از سنگدانه‌های پرکاربرد در پروژه‌های مختلف مهندسی هستند. این دو ماده معمولا در کنار یکدیگر مورد استفاده قرار می‌گیرند. به علاوه، منابع طبیعی و روش‌های تولید شن و ماسه مشابه یکدیگر است. به عبارت دیگر، این سنگدانه‌ها از محصولات یک فرآیند هستند. با این وجود، شن و ماسه در ابعاد، منشا و کاربری با یکدیگر تفاوت دارند.
با وجود ارتباط بسیار نزدیک شن و ماسه، تفاوت‌هایی بین آن‌ها وجود دارد که در ادامه به معرفی آن‌ها می‌پردازیم:
- ابعاد: در اکثر استاندادرهای طبقه‌بندی خاک، ماسه به عنوان سنگدانه‌های ریزدانه با ابعاد بین 0.06 تا 4 میلی‌متر در نظر گرفته می‌شود. در حالی، که ابعاد شن‌ها به عنوان سنگدانه‌های درشت‌دانه تقریبا بین 4 تا 64 میلی‌متر است.
- منشا: ماسه‌ها اغلب از منابع طبیعی استخراج و تولید می‌شوند. در طرف مقابل، امکان تولید طبیعی و مصنوعی شن‌ها وجود دارد.
- کاربری: با وجود به کارگیری همزمان شن و ماسه در نسبت‌های مختلف برای کاربری‌ها مختلف، هدف از به کارگیری آن‌ها متفاوت است. به علاوه، امکان استفاده از این مواد به صورت جداگانه برای کاربری‌های مخصوص نیز وجود دارد.