لوکوربوزیه با نام اصلی شارل ادوار ژانِره زاده ۶ اکتبر ۱۸۸۷ معمار، طراح، شهرساز، نقاش و نویسنده سوئیسی بود. وی به عنوان یکی از اولین پیشگامان معماری مدرن و سبک بین‌المللی مشهور است. در ۱۷ ژوئیه ۲۰۱۶، هفده پروژه لوکوربوزیه در هفت کشور در فهرست سایت‌های میراث جهانی یونسکو به عنوان آثار معماری لوکوربوزیه ، به عنوان میراث جهانی یونسکو ثبت شدند.
شارل در دوران نوجوانی علاقه ی بسیار زیادی به هنرهای بصری داشت و در این دوران نزد شخصی به نام چارلز لپلاتنیه، که معلم یکی از مدارس محلی بود و در پاریس به تحصیل پرداخته بود، به خواندن مباحث هنری مشغول شد.
شارل فقط ۱۸ سال داشت که تصمیم گرفت، یک سفر به دور اروپا برود و تا با گردش در آن ها، با آثار هنری مختلف در کشورهای متفاوت آشنایی پیدا کند. در این دوران بود که نزد شخصی به نام آگوست پره در شهر پاریس مشغول به کار کردن شد. پس از آن نزد پیتر برنز مراجعه کرد و در شهر برلین به تحصیل و کار کردن پرداخت.
لوکوربوزیه از جمله افراد بسیار مهمی است که جامعه معماری دنیا به خوبی با وی آشنا هستند. وی یکی از پیشگامان سبک معماری مدرنی بود که هم اکنون در زندگی خود شاهد آن هستیم. وقتی لوکوربوزیه روی کار آمد و سبک جدید معماری را به همگان نشان داد، ارزش تزیینات داخلی در بناها کاهش پیدا کرد.
آثار بسیار زیادی از لو کوربوزیه در سراسر جهان به جا مانده است که با نگاهی به این آثار می توان به خوبی نسبت به سطح تفکرات وی آشنایی پیدا کرد. شاید بسیاری از افراد امروزه نظریات وی را رد کنند و قبول نداشته باشند، اما به طور قطع او نقش تاثیرگذار و بسیار مهمی در به وجود آمدن و دوام یافتن سبک مدرن داشت.
معماري مدرن كه سبكي غالب و جهانگير در قرن بيستم ميلادي بوده ، ريشه در تحولاتي دارد كه خاستگاه آن شهر فلورانس در شمال ايتاليا ، در حدود چهار صد سال پيش از ظهور معماري مدرن بوده است. ولي بايد توجه داشت كه معماري مدرن بصورت يك مكتب معماري با مباني نظري مدون و ساختمانهاي ساخته شده بر اساس انديشه مدرن،از اواخر قرن 19 ميلادي شكل گرفت. خاستگاه اين معماري در شهر شيگاگو ، و در اروپا شهرهاي پاريس ، برلين و وين بود. و همچنين قابل ذكر است كه معماري مدرن ، نقطه عطفي در تاريخ معماري غرب و يا به عبارت ديگر ، در تاريخ معماري جهان بود. زيرا براي اولين بار ، نگرش از سنّت و تاريخ و گذشته ، بعنوان منبع الهام معماري تغيير جهت داد و آينده و پيشرفت ، بعنوان موضوع و هدف اصلي معماري مطرح شد.
اولین خانه‌هایی که او طراحی کرد در لاشود فون متعلق به خود وی بودند، مانند ویلا فالت (Villa Fallet) ویلا شوآب (Villa Schwob) و ویلا ژان نرت (این خانه آخر را برای پدر و مادرش ساخته بود).
این خانه‌ها یادآور سبک معماری رایج، منطبق بر طبیعت کوه‌های بومی در آن منطقه، یعنی رشته کوه‌های آلپ بودند.
دفترچه‌ای از پیش‌طرح‌های او در این مسافرت، حاوی طرح‌هایی از معبد پارتنون، به خوبی اثبات‌کننده تأثیرات ارائه شده در کار بعدی او به نام «به سوی یک معماری» (Vers Une Architecture) در سال ۱۹۲۳ بود.
او در سال ۱۹۱۶ و در سن ۲۹ سالگی برای همیشه به پاریس نقل مکان کرد و در سال ۱۹۲۰، لقب لوکوربوزیه را که اسم پدربزرگ مادری‌اش بود به عنوان اسم مستعار خود انتخاب کرد.
لوکوربوزیه در طی فعالیت حرفه‌ای خود، استفاده از یکی از شاخص‌ترین مصالح ساختمانی مدرن یعنی بتن را به نهایت زیبایی رساند و کارهای وی مورد تقلید جهانی قرار گرفت.
لوکوربوزیه یا شارل ادوارد ژانره، بنیان گذار معماری مدرن است که 5 اصل وی اساس معماری مدرن را شکل داد. وی به دنبال ارائه ی راه حل های مدرن برای مشکلات مدرن بود که در نتیجه ی انقلاب صنعتی از جمله تولید انبوه به وجود آمده بودند. وی برای تحقق هدف خود به دوستی بین معماری باستانی روم و یونان باور داشت و به دنبال راه حل های نو بود. این پروژه ی وی خانه ی دومینو است که از دو واژه ی دوموس به معنای خانه و “اینو” به معنای خلاقیت است. خانه ی دومینو نمونه ای اولیه از استاندارد سازی و تولید انبوه در معماریست.
اگر به تصاویر آن دقت کنیم، درخواهیم یافت که خانه ی دومینو، دیاگرام و مقطع است و هیچ گونه نما یا پوشانندهای در دست کشیده های ایده ی اصلی آن به نمایش گذاشته نشده است. این خانه نمونه ای بارز از تکنولوژی مدرن و تکرار است که از بتن، فولاد و شیشه ایجاد شده است. خانه دومینو از ستون ها، طبقات، فونداسیون و سیرکلاسیون تشکیل شده است.
با نگاهی دقیق تر به این خانه در می یابیم که این خانه از طبقاتی تشکیل شده اند که توسط فونداسیون اندکی بالاتر آورده شده و از طریق ستون های دو طبقه ی دیگر بدان متصل است. در پلان، ستون ها از قسمت طویل طبقات عقب نشینی کرده و در قسمت های شرقی و غربی پلان فاصله ی ستون تا لبه ی طبقه بسیار کم است. این امر در آثار بعدی لوکوربوزیه نیز حایز اهمیت خواهد شد. در مقطع ها نیز در می یابیم که فاصله های بین ستون ها مساوی بوده و حاکی از نوعی تکرار اند. در خانه دومینو با نگاهی دقیق تر به جزئیات اتصال به زمین در می یابم که در آثار لوکوربوزیه، همکف نه در زمین است و نه همچون شاهکار او، ویلا ساوا به صورت معلق قرار گرفته است.
در زمینه معماری لوکوربوزیه خانه را به عنوان ماشینی برای زندگی عنوان کرد، همانگونه که اتومبیل ماشینی برای حرکت است.
-
وی پنج نکته را در ساختمان‌های مدرن معرفی کرد که عبارتند از:
- ستون‌ها ساختمان‌ها را از روی زمین بلند می‌کنند.
- بام مسطح و باغ روی بام
- پلان آزاد
- پنجره‌های طویل و سرتاسری
- نمای آزاد، کف‌ها و دیوارها به صورت کنسول
پیلوتی
همان بالا بردن ساختمان از زمین است که از از زمان طراحی خانه ی دومینو شروع شد. وی به شخصه با زیر زمین های غیر بهداشتی آن زمان مخالف است و همچنین این امر متفاوت از پودیوم های کلاسیک است که ساختمان را به زمین متصل می کرده است. همزمان ایده ی رایج آن زمان که طبقه ی اصلی یا نوبل، یک طبقه بالاتر از سطح زمین است نیز تامین می شد. یکی دیگر از ایده های بنیادی وی در این زمینه آن بود که با بالا بردن ساختمان ها و حرکت ماشین ها، سطح روی زمین برای فعالیت های تفریحی و رفت و آمد آدم ها باز خواهد ماند.
باغ بام
این عنصر نیز جایگزین سقف های شیبدار و اتاق زیر شیروانی مرسوم آن دوره است. استفاده از بتن این قدرت را به معمار داده بود تا سقف را به همان اندازه ی طبقه ی اول از نظر سازه ای مقاوم سازد. باغ بام ایده ای بود که فعالیت های قبل از صنعتی شدن همچون پیک نیک های خانوادگی در فضای سبز در آن اتفاق بیافتد. از طرفی برای لوکوربوزیه این فضا، فضایی بهداشتی با نور مستقیم خورشید بود که فعالیت های متفاوت از جمله ورزش کردن بر روی آن تا بازی کودکان می توانست اتفاق بیافتد.
پلان آزاد
پلان آزاد مخالف پلان پارالایز شده است که هر اتاق توسط دیوار باربر از دیگری جدا شده است و هر فضا الزاما باید دری و اندازه ای مشخص با پنجره های مشخص داشته باشد. اما پلان آزاد تمامی این محدودیت ها را از بین می برد. در اینجاست که استفاده از روش های ساخت نوین امکان ایجاد فرم ها و فضای جدید را به معماران ارزانی می دارد. حال معمار این امکان را دارد تا این فضاها را از منظر مجسمه ای بودن، معماری و برنامه فیزیکی یا عملکرد مورد بررسی مجدد قرار دهد.
پنجره های نواری
این پنجره که با ازاد کردن دیوار ها ایجاد شد این امکان را می دهد تا این پنجره ها در میان دیوار ها ایجاد شوند. پنجره های سنتی آن دوران، بیننده را به نقطه ای خیره می کرده و پرسکتیوی تک نقطه ای را ارائه می داده است اما پنجره های نوین لوکوربوزیه دیدی پاناروما را به بیننده ارزانی می داشته است.
نما آزاد
این نما امکان ایجاد پوششی برای ساختمان را می داده است که بر کیفیت های حجمی بنا تاکید می کرده است. این امر برای لوکوربوزیه بسیار حائز اهمیت بوده است. این نما اجازه می دهد تا بازشو ها و پنجره ها بر اساس حس بینایی و هندسی تعیین شوند تا بر اساس سازه ساختمان که برای وی بسیار پراهمیت بوده است.
لوکوربوزیه در طرح‌های خود بسیار تحت تأثیر فضای کلی شهری و سیستم شهرنشینی منطقه به منطقه بود که به کارش جذابیت بالایی می‌بخشید.
او همچنین عضو انجمن بین‌المللی معماران مدرن شد.
او یکی از اولین کسانی بود که در زمان خود تأثیر ماشین را، انباشتگی انسان‌ها بیان کرد!
او این مطلب را چنین توضیح می‌داد که در آینده، شهرها حاوی آپارتمان‌ها و ساختمان‌های بزرگی خواهند شد که هر کدام به‌طور مجزا، گویی در کنار بقیه پارک شده‌اند.
لوکوربوزیه از یک شبکه مدولار با تناسبات طلایی برای طراحی پلان و نما استفاده می‌کرد و تناسبات و اندازه‌های بدن انسان را طبق مدل خودش در طراحی بکار می‌برد.
کالین رو در مقاله‌ای با عنوان ریاضیات ویلای ایده‌آل در سال ۱۹۴۷ شباهت‌های بین قسمت‌های فضایی یک ویلای پالادیو را با سازه شبکه‌ای یکی از ویلاهای لوکوربوزیهنشان داده‌است.
گرچه هردو ویلا سیستم تناسب دهنده مشابهی دارند و از یک نظم ریاضی عالی پیروی می‌کنند.
اما ویلای پالادیو شامل فضاهایی با اشکال ثابت و روابط متقابل هماهنگ است در حالیکه ویلای لوکوربوزیه، از طبقات افقی شامل فضاهای آزاد که توسط کف و سقف تاوه‌ای تعریف می‌شوند، ساخته شده‌است.
-
آثار مهم لوکوربوزیه
- ویلا شواب
- ویلا استین دومونزی
- ویلای ژانره
- ویلا ساوا
- ۱۹۳۱ – کاخ شوروی، روسیه
- ۱۹۳۸ – آسمان‌خراش کارتسین، ایالات متحده
- ۱۹۴۸ – خانه کراتکت، آرژانتین
- ۱۹۵۲ – مقر سازمان ملل متحد(عضو گروه معماران)، ایالات متحده
- ۱۹۵۴ – عبادتگاه رونشام، فرانسه
- ۱۹۵۶ – موزه احمدآباد، هندوستان
- ۱۹۵۶ – مجموعه ورزشی صدام حسین، عراق
- ۱۹۵۷ – موزه ملی هنر غرب، ژاپن
- ۱۹۶۰ – دیر سنت ماری، فرانسه
- ۱۹۵۸ – نمایشگاه فیلیپس بلژیک
- ۱۹۶۱ – مرکز هنرهای بصری کارپنتر دانشگاه هاروارد، ایالات متحده
- ۱۹۶۹ – کلیسای سنت پیر فرمینی، فرانسه
- مرکز هنر کارپنتر
- کلیسای نوتردام دوئو
- ساختمان سکرتاریات درچاندیگار هند
- ساختمان انرز اسوسییشن در احمدآباد هند
- ساختمان اونیته دبیتاسیون
- ساختمان یونیت دی هبیتیشن
-
تجربه ی نویسندگی
جالب است بدانید که یکی دیگر از هنرهای این معمار و شهرساز سوییسی، نویسندگی بود. به طوری که برخی از کتاب های وی از جمله مهم ترین آثار در زمینه ی کاری معماری هستند و هم اکنون نیز در دانشگاه ها و کالج های معتبر جهان تدریس می شوند.
از جمله مهم ترین آثار لو کوربوزیه می توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱ – به سوی معماری
۲ – تجزیه و تحلیل لو کوربوزیه
۳ – زیبایی شناسی معماری
۴ – منشور آتن
۵ – به سوی یک معماری نوین (بینش مدرن در معماری)
۶ – شهر آینده (بینش مدرن در شهرسازی)
به سوی یک معماری نوین: این کتاب که در سال ۱۹۲۳ نوشته شد، به شدت نظرات خوانندگان را به معماری مدرن جلب کرد. لو کوربوزیه در این کتاب سعی کرده تا کار معماران و بناها را با مهندسین مکانیک مقایسه کند و بیان می کند که معماری هنوز در همان جایگاه قدیمی خودش باقی مانده و دچار هیچ گونه پیشرفتی نشده است.
وی در بخشی از کتاب به بررسی اتومبیل، قطار، کشتی و هواپیما می پردازد و بیان می دارد که سیر تحول مکانیک باعث بروز چنین وسایلی شده است، اما ثابت بودن اصول معماری باعث شده تا پس از سالیان دراز هنوز هم از دستورهای قدیمی برای ساخت بناها استفاده شود.
-
درگذشت لو کوربوزیه
لو کوربوزیه سرانجام در تاریخ ۲۷ اوت ۱۹۶۵ در سن ۷۷ سالگی از دنیا رفت. پیکر او را در روکوبرن کپ مارتین واقع در کشور فرانسه به خاک سپردند.