طبقه بندی خاک چگونه انجام می‌شود؟
خاک، دارای انواع مختلف با خواص متفاوت است. روش‌های متنوعی برای طبقه‌بندی خاک وجود دارند. در ساده‌ترین روش می‌توان خاک‌ها را بر اساس اندازه ذرات جامد موجود در آن‌ها طبقه‌بندی کرد.
در دسته‌بندی کلی، خاک‌های درشت‌دانه با عنوان شن و خاک‌های ریزدانه با عنوان ماسه شناخته می‌شود. بر اساس استانداردهای بین‌المللی، انواع خاک‌ها با توجه به ابعاد عبارت هستند از:
- «شن» (Gravel): ذراتی با ابعاد 2 تا 63 میلی‌متر
- «ماسه» (Sand): ذراتی با ابعاد 0.063 تا 2 میلی‌متر
- «لای یا سیلت» (Silt): ذراتی با ابعاد 0.002 تا 0.063 میلی‌متر
- «رس» (Clay): ذراتی کوچک‌تر از 0.002 میلی‌متر
ذرات بزرگ‌تر از شن (ابعاد بیشتر از 63 میلی‌متر)، به عنوان سنگ در نظر گرفته می‌شوند. اندازه ذرات معمولا برای تشخیص اولیه خواص خاک‌ها نظیر نفوذپذیری، تراکم‌پذیری، مقاومت برشی و غیره مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. با این وجود، ابعاد ذرات، معیار دقیقی برای تعیین خواص خاک‌ها نیست. در صورت بررسی این معیار در کنار شکل، آرایش و توزیع ابعاد ذرات، دید بهتری از کیفیت خاک فراهم می‌شود.
طبقه‌بندی‌های دیگری نیز برای تشخیص انواع خاک‌ها وجود دارد. مبنای این طبقه‌بندی‌ها، بافت خاک و نسبت ذرات ریزدانه موجود در آن است. در بخش‌های بعدی، به معرفی کمیت‌های دانه‌بندی و انواع طبقه‌بندی‌های خاک‌ها خواهیم پرداخت.
خاک لایه بالایی سطح زمین و از مصالح پرکاربرد در سازه‌های عمرانی است. در این مقاله، به معرفی خاک، انواع، طبقه‌بندی‌ها، ترکیب شیمیایی، ویژگی‌های فیزیکی، کاربردها، مزایا و معایب آن می‌پردازیم.