-
دال بتنی چیست و چه کاربردی دارد؟
«دال بتنی» (Concrete Slab)، یکی از مهم‌ترین عضوهای سازه‌ای است که از صفحات تخت بتنی تشکیل می‌شود. البته با پیشرفت تکنولوژی، امکان ساخت دال‌های بتنی انحنادار نیز فراهم شده است. به هر حال، دال بتنی عضوی است که در سازه‌های مختلف (ساختمان، سد، پل، تونل) و با کاربری‌های متنوع (سقف، فونداسیون، پیاده‌رو) مورد استفاده قرار می‌گیرد.
-
کاربرد دال بتنی
دال های بتنی در سال های اخیر به یکی از پرکاربردترین عضوهای سازه ای تبدیل شده اند.
-
از کاربردهای اصلی دال بتنی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
-
ساخت سقف و کف ساختمان
-
ساخت فونداسیون
-
ساخت بالکن
-
تونل سازی
-
ساخت عرشه پل
-
رو سازی جاده
-
ساخت پیاده‌رو و سنگ فرش
-
-
انواع دال بتنی
به دلیل کاربردهای گسترده دال بتنی در سازه‌های مختلف، این عضو سازه‌ای دارای تنوع بسیار زیادی است. معمولا نوع آنها بر اساس شکل، مقطع، نسبت طول به عرض، روش اجرا و کاربری تقسیم‌بندی می‌شود:
-
شکل: تخت، شیب‌دار، قوسی، گنبدی
-
مقطع: توپر، توخالی، ترکیبی
-
نسبت طول به عرض: یک طرفه، دو طرفه
-
روش اجرا: برجا، پیش ساخته
-
کاربری: سقف، کف، فونداسیون و غیره
-
ساخت دال بتنی
دال‌های بتنی به دو روش پیش ساخته یا ساخت در محل پروژه مورد استفاده قرار می‌گیرند. در مورد تولید در محل ساخت دال بتنی می‌توان گفت که توسط قالب‌هایی که داخل آن خمیر بتن ریخته می‌شود، شکل می‌گیرند. داخل این قالب قبل از بتن‌ریزی چند میلگرد تقویتی کار گذاشته می‌شود. این میلگردها توسط چند وسیله پلاستیکی مخصوص نیز مهار می‌شوند.
قالب‌هایی که در ساخت دال‌های بتنی مورد استفاده قرار می‌گیرند از جنس صفحات پلاستیکی، فولادی و چوبی هستند. در این باره باید گفت که بیشتر متخصصین برای بالا بردن کیفیت کار بیشتر از قالب‌های فولادی و پلاستیکی استفاده می‌کنند. البته این قالب‌ها در همه جا کاربردی نیستند. برای مثال در کف سازی ساختمان که دال‌ها با دیوارهای پی و آجر محصور شده‌اند نیازی به قالب نیست و دیوارهای کناره سینی به عنوان قالب عمل می‌کنند.
در انتهای این قسمت باید ذکر کنیم که دال‌های بتنی پیش ساخته هیچ‌کدام از این موارد را لازم ندارند؛ چرا که در کارخانه تولید می‌شوند. برای استفاده از این نوع دال کافی است که از فروشنده دال بتنی آن را تهیه و در محل اجرای پروژه تحویل بگیرید. در استفاده از دال‌های بتنی پیش ساخته باید دقت داشت که تکیه گاه و محل قرارگیری دال در سازه ابعاد استاندارد و دقیقی داشته باشد. در این صورت دال‌های پیش ساخته به شکل درست سر جای خود خواهند نشست.
هر یک از روش‌های ساخت دال دارای مزایا و معایب مختص به خود هستند.
-
از ویژگی‌های دال بتنی پیش ساخته می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سرعت اجرای بالا
- کنترل بهتر کیفیت بتن
- مقاومت بیشتر
- عدم تاثیرگذاری شرایط آب و هوایی بر روی فرآیند ساخت
- اقتصادی بودن برای پروژه‌های بزرگ
- عدم نیاز به نیروی کار ماهر
- عدم نیاز به اجرای آزمایش‌های برجای بتن
-
ویژگی‌های دال بتنی برجا نیز عبارت هستند از:
- اقتصادی بودن برای پروژه‌های کوچک
- هزینه پایین تجهیزات قالب‌بندی
- عدم نیاز به جرثقیل یا دستگاه‌های سنگین برای جابجایی و انتقال قطعات
- امکان اجرای دال با شکل‌های متنوع
- هزینه تعمیر و نگهداری پایین‌تر
- مقاومت بیشتر در برابر بارهای دینامیک
- عدم نیاز به دقت بسیار بالا در نصب اتصالات