سد طبیعی چگونه ساخته می‌شود؟
سدهای طبیعی، بر اثر عوامل طبیعی نظیر انباشته شدن مذاب آتشفشان، رانش زمین یا زلزله به وجود می‌آیند. این سدها معمولا به همراه حوادث طبیعی ایجاد می‌شوند و بر روی ساختمان‌ها و تجهیزات انسانی تاثیر می‌گذارند.
دریاچه‌های تشکیل‌شده از سدهای طبیعی، اغلب باعث رخ دادن سیلاب در مناطق مسکونی می‌شود. با این وجود، شکست این سدها می‌تواند آسیب‌های بیشتری را در پی داشته باشد.
مزایا و معایب سدسازی چه هستند؟
در بخش‌های قبلی با انواع سدها و کاربردهای آن‌ها آشنا شدید. تمام کاربری‌های سدها را می‌توان به عنوان مزایای سدسازی در نظر گرفت. این کاربری‌های عبارت هستند از:
- تامین آب کشاورزی
- تامین و کنترل آب آشامیدنی
- تولید انرژی پاک (کاهش دی اکسید کربن)
- کنترل سیل
- جمع‌آوری باطله‌های معدنی برای جلوگیری از آسیب رسیدن به محیط زیست
- ذخیره آب برای پرورش ماهی و دیگر آبزیان
- حمل و نقل آبی
- احیای زمین
در کنار مزایای معرفی‌شده، سدسازی بی‌رویه و غیر اصولی می‌تواند اثرات منفی زیادی بر روی زندگی انسان‌ها و محیط زیست داشته باشد. از مهم‌ترین معایب سدسازی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- زیر آب رفتن زمین‌های مسکونی و کشاورزی بر اثر آبگیری سدها و پرداخت هزینه به صاحبان زمین‌ها
- ریسک‌های جانی و مالی بسیار بزرگ در صورت رخ دادن شکست در سد
- هدررفت آب در صورت ذخیره بیش از اندزه (تبخیر یا جذب به صورت زیرزمینی) و رعایت نکردن الزامات
- تحت تاثیر قرار دادن چرخه و محیط زندگی موجودات آبزی نظیر ماهی‌ها
- افزایش فرسایش بستر رودخانه به دلیل جابجایی واریزه‌ها
- کاهش تنوع و تولید مثل گونه‌های جانوری به دلیل کاهش جریان آب تازه
