«نقشه‌های معماری» (Architectural Drawings)، از مهم‌ترین نقشه‌های مورد استفاده در طراحی انواع ساختمان‌ها هستند. این نقشه‌ها در دو فاز تهیه می‌شوند. از مهم‌ترین و متداول‌ترین نقشه‌های نقشه‌های فاز 1 معماری می‌توان به پلان کف‌سازی، نماهای جانبی و مقاطع اشاره کرد. در این فاز، تمرکز اصلی بر روی نمایش نحوه قرارگیری المان‌ها و فضاهای مختلف در کنار یکدیگر است
نقشه‌های فاز 2 معماری، بسیاری از جزئیات مربوط به اجرای اجزای سازه‌ای و تاسیساتی ساختمان نظیر نوع فونداسیون‌ها، ستون‌ها، مسیر لوله‌کشی، محل نصب لامپ‌ها و غیره هستند. در نقشه‌های معماری، المان‌های ترسیم به مرزهای بیرونی ساختمان محدود می‌شوند. بنابراین، برخلاف سایت پلان و پلان موقعیت، در اینجا دیگر خبری از نمایش ساختمان‌های مجاور و عوارض زمین نیست.
نقشه خوانی پلان کف سازی ساختمان چگونه است ؟
«پلان کف‌سازی» (Floor Plan)، یکی از انواع نقشه‌های ارتوگرافیک ساختمان است که به منظور نمایش نمای دید از بالای طبقات مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. محدوده و طرح کلی اتاق‌ها در این پلان دیده می‌شود. تصویر زیر، نمونه‌‌ای از یک پلان کف‌سازی است.
اغلب اندازه‌گذاری‌ها (ابعاد المان‌های مختلف)، شماره اتاق‌ها، مصالح مورد استفاده، درها، پنجره‌ها و بسیاری از اطلاعات مورد نیاز برای تخمین هزینه‌های اجرایی در پلان کف‌سازی ساختمان قرار دارند.
پلان‌های کگف‌سازی شامل اطلاعات طبقات و انداره‌گذاری‌های اصلی می‌شوند. هاشورها، علائم و اختصارات، از المان‌های مورد استفاده برای نمایش مصالح، فیتینگ‌ها و لوازم خانگی در این نوع نقشه‌ها هستند. با توجه ابعاد ساختمان، رسم پلان کف‌سازی در مقیاس 1:200 تا 1:20 انجام می‌گیرد. معمولا، المان‌های مختلف در این پلان توسط خطوطی با الگو، رنگ و ضخامت متفاوت مشخص می‌شوند.
پلان کف‌سازی می‌تواند برای نمایش کف کل ساختمان، یک طبقه یا یک اتاق تهیه شده باشد. بخش پایین-راست این پلان، معمولا به جدول مشخصات (عنوان، مقیاس، اشخاص، تاریخ‌ها، بازنگری‌ها و غیره) اختصاص دارد. به منظور نمایش جهت پله‌ها در پلان کف‌سازی، از یک فلش استفاده می‌شود. نمایش محل برخورد پله‌ها یا دیگر بازکننده‌‌ها به سقف، با استفاده از خط‌چین انجام می‌گیرد.
عنوان هر اتاق به صورت کاملا مشخص در مرکز آن اتاق نوشته شده است. المان‌های درون اتاق‌ها نظیر لوازم خانگی، مبلمان، اتصالات، سرویس‌های ساختمان و غیره نیز با علامت‌های مربوطه به نمایش درمی‌آیند. پریزهای برق، کلیدهای برق، چراغ‌های دیواری و سقفی، سنسورها و زنگ خطرها، خنک‌کنندها و دیگر تجهیزات الکتریکی نیز با علامت مخصوص نقشه‌های برق در پلان کف‌سازی آورده می‌شوند.
نمایش آیتم‌های قرار گرفته بر روی سقف، در پلان کف‌سازی طبقه بالا صورت می‌گیرد. اندازه‌گذاری اتاق‌ها، اتصالات، لوازم خانگی، لوازم بهداشتی، دیوارهای خارجی، پنجره‌ها، درها و غیره نیز از المان‌های موجود در پلان کف‌سازی است. اگر نقشه‌ای از یک مقطع رسم شده باشد، راستای رسم آن به صورت یک خط و یک دایره به همراه شماره مقطع در پلان کف‌سازی نمایش داده می‌شود. گرید یا شبکه‌بندی نیز به منظور مطابقت این پلان با نقشه‌های دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در صورت تهیه جداول تیپ‌بندی در و پنجره، این المان‌ها در پلان به همراه یک کد عددی و یا حروفی به نمایش درمی‌آیند. به این ترتیب، با مراجعه به کد المان‌های در و پنجره می‌توان مشخصات کامل آن‌ها را مشاهده کرد. نکته مهم در نقشه خوانی ساختمان، توجه دقیق به رابطه بین اطلاعات نمایش داده شده است. به عنوان مثال، اطلاعات موجود در دستورالعمل‌های اجرای یا جداول تیپ‌بندی، معمولا در پلان کف‌سازی تکرار نمی‌شوند. با این وجود، ارجاع به این اطلاعات توسط کد مربوط به آن‌ها صورت می‌گیرد. برای کسب مهارت در نقشه خوانی ساختمان، درک ارتباط بین اسناد و نحوه ارجاع آن‌ها به یکدیگر ضروری است.