تراکم دینامیکی خاک یا تراکم ضربه ای چیست؟

تراکم خاک

تراکم دینامیکی خاک یا تراکم ضربه ای 

روش‌های استاتیک و کوبشی از نیروی ثقلی برای تراکم خاک استفاده می‌کنند. «تراکم ضربه ای» (Impact Compaction)، از یک مکانیزم دینامیکی برای بهره‌مندی از نیروی ثقلی استفاده می‌کند. به همین دلیل این روش با عنوان «تراکم دینامکی» (Dynamic Compaction) نیز شناخته می‌شود. در تراکم دینامیکی، یک وزنه سنگین فولادی یا بتنی (وزنه حدود 8 تا 36 تنی) از ارتفاع مشخص (حدود 1 تا 30 متر) و مطابق با الگوی معین (معمولا شبکه‌ای) بر روی سطح مورد نظر رها می‌شود. فشار ناشی از برخورد وزنه به زمین، تراکم خاک در نقطه برخورد را در پی دارد. در هر پاس تراکم، محل تورفتگی زمین توسط مواد دانه‌ای پر می‌شوند. نهایی‌سازی فرآیند تراکم طی دو تا سه پاس (با توجه به نوع خاک و شرایط موجود) انجام می‌گیرد. به دلیل قابلیت تراکم خاک در اعماق بیشتر، روش تراکم دینامیکی با عنوان روش تراکم عمیق نیز شناخته می‌شود.

 

تراکم دینامیکی خاک
                                                                                                تراکم دینامیکی خاک

 

میزان تراکم خاک با روش دینامیکی به فاصله نقاط برخورد (الگوی شبکه تراکم)، وزن و ارتفاع رهاسازی وزنه بستگی دارد. همیشه اولین ضربه با بیشترین نفوذ در خاک همراه است. هرچه فاصله بین نقاط برخورد کمتر باشد، به ضربه‌های کمتری برای تکمیل تراکم لایه‌های خاک نیاز خواهد بود. تراکم دینامیکی برای تمام انواع خاک‌ها قابل استفاده است. با این وجود، این روش اغلب به منظور بهسازی مجدد پرکننده‌های قدیمی و خاک‌های شنی به کار برده می‌شود. در هنگام به کارگیری این روش، توجه به لایه‌های زیر سطح آب زیرزمینی و تاثیر فشار آب منفذی آن‌ها بر روی فرآیند تراکم ضروری است.

تراکم ضربه ای سریع چیست؟

«تراکم ضربه ای سریع» (Rapid Impact Compaction)، از روش‌های بهسازی زمین با استفاده از تراکم در خاک‌های سست و دانه‌ای تا عمق متوسط است. این روش نیز مانند اکثر روش‌های تراکم، باعث افزایش چگالی، زاویه اصطکاک، سختی کلی و افزایش ظرفیت باربری به همراه کاهش احتمال نشست می‌شود. در تراکم ضربه‌ای سریع، چکش مخصوص تعبیه شده بر روی بیل مکانیکی یا دیگر ماشین آلات ساختمانی، یک صفحه دایره‌ای شکل را به طور مداوم (فرکانس تقریبی یک ضربه در ثانیه) بر روی زمین می‌کوبد. به دلیل ثابت بودن پایه‌های ماشین بر روی زمین، انرژی ضربه‌ای به طور ایمن و یکنواخت به درون زمین انتقال می‌یابد. تراکم ضربه‌ای سریع، خاک‌های سست را تا عمق 6 متری یا بیشتر متراکم می‌کند. هزینه و زمان اجرای این روش از اجرای عملیات خاکی کمتر است.

تراکم ضربه ای سریع خاک
                                                                                         تراکم ضربه ای سریع خاک