تراکم ارتعاشی خاک
«تراکم ارتعاشی» (Vibrating Compaction)، یکی دیگر از روش‌های بهسازی و تراکم عمیق خاک محسوب می‌شود که به منظور کاهش تاثیر بارهای لرزه‌ای و افزایش چگالی خاک‌های ماسه‌ای سست تا عمق 30 متر مورد استفاده قرار می‌گیرد. به دلیل شباهت مکانیزم تراکم ارتعاشی با تراکم‌ضربه‌ای، این دو روش در برخی از موارد با یکدیگر اشتباه گرفته می‌شوند. در تراکم کوبشی، جهت اعمال نیروها به زمین، رو به پایین است. در تراکم‌ارتعاشی، اعمال موج‌های فشاری در تمام جهات به زمین صورت می‌گیرد. در این روش، یک وسیله ارتعاشی با عنوان «ویبروفلوت» (Vibroflot) تا عمق مشخص به همراه فشار آب به درون زمین رانده می‌شود. با نزدیک شدن به عمق مورد نظر، فشار آب کاهش می‌یابد. سپس، ویبروفلوت به آرامی به سمت بیرون کشیده می‌شود. در فواصل منظم حین بیرون کشیدن، نقاط توقف موقت برای اطمینان از تراکم مناسب سطوح مختلف خاک تعیین شده است.
فشار آب واترجت و ارتعاش ویبروفلوت، تراکم مناسب خاک‌های سست و بهبود قابل توجه ظرفیت باربری آن‌ها را به همراه دارد. کاربرد اصلی این روش در تراکم زمین مخصوص مخازن، اسکله‌ها و سازه‌های آبی است. توجه داشته باشید که پس از اتمام فرآیند تراکم، حفره‌های ایجاد شده باید توسط مصالح مناسب پر شوند.
تراکم انفجاری خاک چیست؟
«تراکم انفجاری» (Explosive Compaction یا Blast Densification)، یکی دیگر از روش‌های تراکم عمیق خاک است. در این روش، لایه‌ای از سطح زمین، چالزنی و خرجگذاری می‌شود. انفجار تاخیری چال‌ها، ارتعاش زمین و اعمال بار چرخه‌ای را به همراه دارد. این شرایط بارگذاری، پیوند بین ذرات را از بین می‌برد و فشار آب منفذی را افزایش می‌دهد. با افزایش فشار آب منفذی اضافی، تنش موثر محدودکننده به سمت صفر میل می‌کند و باعث شروع رونگرایی خاک می‌شود. پراکنده شدن و از بین رفتن رونگرایی و فشار آب منفذی، خاک را مجددا تحکیم می‌کند و آن را در یک وضعیت متراکم‌تر قرار می‌دهد. سپس، فشار آب منفذی خاک به مقدار پیش از انفجار بازمی‌گردد. با توجه به توزیع دانه‌بندی، چگالی اولیه و توالی انفجار (الگوی تاخیر) می‌توان به حداکثر 4 درصد کرنش عمودی (نشست یا تراکم) در یک پاس دست یافت. پاس‌های انفجار بیشتر، درصد تراکم بالاتر را به همراه خواهند داشت.
