تیرچهها در دو نوع تولید میشوند: تیرچه بتنی و تیرچه کرومیت (فلزی با جان باز). تیرچه بتنی شامل دو نوع تیرچه پیش ساخته خرپایی و تیرچه پیش تنیده میشود. در ادامه به بررسی این تیرچهها میپردازیم.
• تیـرچه بتنی پیش ساخته خرپایی
این نوع یکی از انواع سقف بتنی است که استفاده از آن به نسبت بقیه سقفها در ایران رایجتر است. تیرچه پیش ساخته خرپایی در واقع از خرپای فولادی و پاشنه بتنی تشکیل شده و اگر برای بتن ریزی پاشنه آن از قالب ماندگار سفالی استفاده شود، آن را تیرچه فندوله دار میگویند. استفاده از تیرچه فندوله دار در ساخت ساختمان ممنوع است.
تیرچه پیش ساخته خرپایی از میلگردهای کششی، تقویتی، آرماتورهای کمکی اتصال و بتن پاشنه تشکیل شده است. میلگردها به یکدیگر جوش داده شده و به شکل مثلث میشوند و ایستایی لازم برای حمل و نقل و اجرا را تامین میکنند.
همچنین لازم است فولاد مورد استفاده برای ساخت خرپا، دارای مدول ارتجاعی کافی بوده و همچنین جوش پذیری خوبی داشته باشد.
• تیرچه پیش تنیده
یکی دیگر از انواع سقف بتنی سقف تیرچه پیش تنیده است. از آنجایی که سقف تیرچه بلوک را برای دهانههای نهایتا 8 متری اجرا میکنند، برای دهانههای بزرگتر لازم است از تیرچه پیش تنیده استفاده کنیم.
همانطور که در بخش دال پیش تنیده گفتیم، پیش تنیدگی با ایجاد یک تنش فشاری به صورت دائمی در عضو بتنی صورت میگیرد. این تنش فشاری نیز با کشیدن و مهار کردن آرماتورها ایجاد میشود.
به عبارتی میتوان گفت تیرچه پیش تنیده بخشی از سطح مقطع سقف نواری بوده و در هنگام تولید آن آرماتورها تحت فشار قرار گرفتهاند تا پس از بتن ریزی و گیرش بتن به آرامی میلگردها رها شده و تنش فشاری در آنها ثابت بماند.
مقدار پیش تنیدگی باید طوری باشد که تیرچهها در هیچ یک از مراحل حمل و نقل، نصب، بتنریزی و در انتها در اثر بارهای بهرهبرداری ترک نخورند. همانطور که در تصویر مشاهده میکنید سطح مقطع تیرچه پیش تنیده به شکل آی ساخته میشود تا بلوکهای دو طرف در محل مناسب خود نصب و به اصطلاح در پاشنه قرار بگیرند. به طور معمول تیرچههای پیش تنیده در طول 8 تا 12 متری تولید میگردند.
در بعضی از انواع تیرچـه پیش تنیده، قبل از بتن ریزی آرماتورهای عرضی را مانند یک U برعکس داخل بتن قرار میدهند. علت این کار دو مورد است یکی اینکه مقاومت برشی در انتهای تیر تقویت شود و دیگری اینکه گیرههایی برای حمل و نقل آن روی تیرچه داشته باشیم.
البته توجه کنید از آنجایی که تنش کششی کابلها بیشتر از میلگردها است برای دهانههای بلندتر از کابل استفاده میکنیم.
• تیرچه کرومیت (تیرچه فلزی با جان باز)
آخرین مورد از انواع سقف بتنی که آن را بررسی میکنیم تیرچه کرومیت یا تیرچه فلزی با جان باز است. تیرچه کرومیت نوعی تیرچه فلزی است و تفاوت آن با نوع بتنی در آهنی بودن پاشنه آن است. یکی از ویژگیهای مثبت استفاده از این نوع تیرچه، امکان بتن ریزی چند سقف به صورت همزمان است که این مزیت باعث میشود تا در هزینهها صرفه جویی شود.
در صورتی که بخواهیم از تیرچه کرومیت در اسکلت بتنی استفاده کنیم، برای اتصال تیرچه کرومیت به تیر بتنی لازم است بال تحتانی تیرچه روی قالب چوبی یا فلزی قرار بگیرد.
اگر در این حالت ارتفاع تیرها بیش از تیرچه باشد باید تیرچه کرومیت را روی قالب آویز تیر بتنی قرار دهیم تا آن را در داخل تیر مهار کنیم.
جمع بندی
برای انتخاب سقف بتنی انتخابهای زیادی خواهیم داشت که برای بهترین انتخاب لازم است با انواع سقف بتنی آشنا باشیم. انواع سقف بتنی شامل مواردی از جمله وافل، اینتل دک، کوبیاکس، یوبوت و غیره میشوند که هر کدام دارای مصالح و روش اجرایی مخصوص به خود هستند.