1) حفر چاهک
روش اجرای تاپ دان با حفاری چاهک‌ها آغاز می‌شود. این چاهک‌ها جهت اجرای شمع و ستون بتنی تعبیه می‌گردند.
در روش تاپ دان شمع‌ها به صورت موقت نقش انتقال بار سازه به زمین را دارند.
در مرحله آخر روش ساخت بالا به پایین و زمانی که فونداسیون اجرا شد، فونداسیون نقش سرشمع بتنی را ایفا می‌کند. همچنین در زمان طراحی فونداسیون، ظرفیت باربری شمع‌ها نیز محاسبه شده به همین دلیل مجموع شمع‌ها و سرشمع تشکیل یک فونداسیون را می‌دهند.
چاهک‌ها می‌توانند به روش دستی یا با ماشین آلات حفر شوند.
در مواردی که برای روش ساخت از بالا به پایین از چاهک‌های دستی استفاده می‌شود، خاک زمین مورد نظر باید دارای چسبندگی نسبی باشد تا جداره چاهک پایدار باقی بماند اما در صورتی که از تجهیزات مناسب (بنتونیت و کیسینگ یا غلاف فولادی) استفاده می‌گردد، این محدودیت از بین می‌رود.
قطر این چاهک‌ها باید حداقل 80 سانتی‌متر تا یک متر باشند تا یک فرد به راحتی بتواند وارد آن شود. همچنین عمق چاهک‌ها بر اساس میزان گودبرداری به علاوه طول شمع محاسبه می‌شود.
پس از حفر چاهک‌ها قفسه آرماتورها داخل چاهک قرار داده می‌شود.
2) نصب ستون‌ها و بتن ریزی شمع
در مرحله بعد ستون‌های بتنی پیش ساخته با طول گیرداری تعیین شده داخل چاهک‌ها قرار گرفته و شمع بتن ریزی می‌شود.
همانطور که اشاره شد در روش تاپ دان برای سازه زیر تراز همکف از ستون‌های پیش ساخته استفاده می‌شود.
یکی از مزیت‌های ستون پیش ساخته داشتن سطحی صاف و صیقلی است که این امر در زمان نازک‌کاری باعث سهولت اجرا می‌شود.
به جای ستون پیش ساخته از موارد زیر نیز می‌توان استفاده کرد:
- ستون بتنی درجا با مقاطع مربع، مستطیل یا دایره‌ای بر اساس تجهیزات حفاری موجود
- ترکیب ستون‌های لاغر با ژاکت بتنی در حین ساخت سازه اصلی
- ستون مرکب فولادی
جهت اجرای ستون‌های پیش ساخته، در کارگاه دیگری آرماتوربندی آن‌ها انجام شده و قالب بندی می‌شوند. پس از بتن ریزی و تراکم بتن، سطح آن‌ها پرداخت می‌شود.
در هنگام ساخت ستون پیش ساخته باید به نکات زیر توجه کنیم:
- در قسمت‌هایی که قرار است به آن، تیر و دیوار حائل متصل شود، باید آرماتورهایی (طبق آنچه محاسبه شده) قرار داد و سر آن‌ها را رزوه کرد.
در مرحله بعد و پیش از بتن ریزی ستون، باید روی سر رزوه شده آرماتورها، غلاف و یونولیت گذاشت تا در زمان بتن ریزی ستون، آغشته به بتن نشده و بعدا بتوان به راحتی یونولیت را جدا کرد.
با کندن یونولیت و غلاف‌ها می‌توان آرماتورهای طولی تیر و دیوار حائل را با روش کوپلینگ به آرماتوری که از قبل در ستون قرار داده شده، وصله کرد.
- در قسمت انتهای ستونی که به فونداسیون می‌رسد، مانند تیر و دیوار حائل، باید آرماتورهای رزوه شده را در ستون قرار داد و مثل قبل روی آن‌ها غلاف و یونولیت گذاشت تا آرماتورهای فونداسیون در انتهای کار به آن متصل شوند.
- جهت ایجاد طول گیرداری در شمع بتنی باید قسمتی از ستون در شمع گیردار شود. برای این امر ابتدا روی یک پروفیل فولادی برشگیرهایی نصب می‌کنیم. قسمتی از این پروفیل را در ستون و قسمتی از آن را در شمع قرار می‌دهیم تا طول گیرداری ایجاد شود.
- کف تریلی‌ها برای حمل ستون پیش ساخته ماکزیمم تا 12 متر است. برای همین ستون‌ها باید حداکثر با طولی 12 الی 14 متر ساخته شوند.
در صورتی که طول ستون از 12 متر بیشتر شود و قسمتی از آن به بیرون از تریلی آید، باید ماشینی پشت تریلی آن را اسکورت کند تا خطری برای دیگران در مسیر حمل به وجود نیاید.
- در زمان آرماتوربندی ستون، جهت حمل ستون‌ها و جابه‌جا کردن آن‌ها، لوله داربست‌هایی قرار می‌دهند که قسمتی از بدنه ستون خالی بماند و بعدا مشابه تصاویر،برای حمل از آن استفاده کنند.
مکان جایگیری این لوله داربست‌ها طبق نظر محاسب انجام می‌شود.
- برای تامین طول ستون مناسب برای گودهایی با عمق بیش از 12 متر باید ستون‌ها را به هم متصل کرد.
این اتصال به دو روش کوپلینگ و اتصال فلنجی انجام می‌شود.
برای اتصال دو ستون ابتدا باید ستون زیرین در شمع کار گذاشته شده و به کمک لوله داربستی که برای حمل در ستون قرار دادیم، در یک ارتفاعی نگه داشته شود. سپس ستون بعدی به ستون زیرین متصل شده و در عمق مناسب کار گذاشته شوند.
همانطور که گفتیم می‌توان از روش کوپلینگ جهت اتصال دو ستون استفاده کرد. جهت اجرای این روش باید انتهای آرماتورهای طولی رزوه شده و بیرون از ستون قرار گیرند.
سپس با استفاده از کوپلر مناسب دو آرماتور رزوه شده به هم وصله شوند.
روش دیگر برای اتصال دو ستون بتنی استفاده از اتصال فلنجی است. برای اتصال فلنجی یک پلیت را در زمان بتن ریزی ستون به انتهای آن نصب می‌کنند. جهت اتصال دو ستون، پلیت‌ها را روی هم قرار داده و به هم متصل می‌کنند.
در انتها فاصله دو ستون در ناحیه اتصال به وسیله دوغاب منبسط شونده پر می‌شود. به این دلیل از دوغاب منبسط شونده استفاده می‌شود که هیچ فضای خالی بین دو ستون باقی نماند.
- انتهای ستونی که سر آن در تراز همکف قرار می‌گیرد باید آرماتورهای رزوه شده قرار داده باشند تا به آرماتورهای ستون‌های بالای تراز میانی که معمولا به صورت درجا ساخته می‌شوند، وصله گردند.
3) اجرای دال کف
در مرحله بعد تیرها و دال کف اجرا می‌شود.
به این نکته توجه داشته باشید که در ابتدای کار، دو سه متر گودبرداری شده (کمتر از عمق بحرانی) و ماشین آلات مورد نیاز در عمق دو سه متری قرار دارند. پس دال کف (تراز صفر) به راحتی قابل اجرا است.
با در نظر گرفتن محل بازشوها و امکان دسترسی به طبقات پایین، آرماتوربندی و بتن ریزی دال کف در تراز همکف اجرا می‌شود.
اندازه و محل بازشوهای دسترسی باید برای جابه‌جایی ماشین آلات حفاری و دسترسی به طبقات پایین‌تر مناسب باشد. همچنین باید تمهیدات لازم جهت آرماتوربندی و بتن ریزی نهایی جهت بستن بازشو در انتهای پروژه فراهم گردد.
دال کف، سازه‌ای دائمی است که جایگزین قیدهای فشاری در روش حفاری مهاربندی شده می‌گردد تا در برابر فشار خاک پشت دیوارهای نگهدارنده مقاومت کنند.
5) آرماتوربندی دیوار حائل طبقه منفی یک و تیر پایین دیوار
در این مرحله آرماتوربندی دیوار حائل به همراه آرماتور تیر انجام می‌شود.
6) قالب بندی و بتن ریزی دیوار حائل طبقه منفی یک
سپس دیوار حائل قالب بندی می‌شود. از آنجایی که فشار روی دیوار حائل ممکن است زیاد باشد، قلاب‌هایی روی ستون تعبیه می‌کنند تا در هنگام قالب بندی دیوار، دستک‌هایی از پشت قالب و از داخل قلاب رد کنند تا قالب محکم باقی بماند.
چون جک‌ها روی خاک اجرا می‌شوند و امکان در رفتن آن وجود دارد، باید از این قلاب‌ها استفاده کرد.
به این نکته توجه داشته باشید که آرماتوربندی دیوار حائل و تیر تراز پایین دیوار همزمان انجام شده ولی در این مرحله فقط دیوار حائل قالب بندی و بتن ریزی می‌شود. برای استقرار قالب‌های دیوار حائل روی تیری که بافته شده است داخل آن را با خاک پر می‌کنند تا تکیه‌گاه مناسبی برای قالب دیوار ایجاد شود.
زمانی که خاکبرداری طبقه زیرین انجام شد، خاک داخل آرماتورهای تیر خارج شده و به همراه سقف آن تراز، بتن ریزی می‌شود.
7) خاکبرداری تا تراز طبقه منفی دو به علاوه ارتفاع تیر پایین دیوار
مانند قبل تا یک طبقه به علاوه ارتفاع تیر را خاکبرداری می‌کنند. در این حالت دیوارهای حائل طبقات بالا به صورت معلق در هوا باقی می‌مانند.
در این مرحله باید سطح خاکبرداری شده، مسطح یا رگلاژ شود و بتن مگر اجرا گردد.
8) اجرای دال کف طبقه منفی یک و بتن ریزی همزمان تیر
دال کف طبقه منفی یک اجرا شده و همزمان با تیر بتن ریزی می‌شود.
به همین ترتیب تا فونداسیون ادامه داده با این تفاوت که معمولا آخرین سقف قبل از فونداسیون اجرا می‌شود. این امر به این دلیل است که کفراژبندی (قالب بندی و زیرسازی آن) سقف قبل از فونداسیون به راحتی و روی سطح صاف انجام شود.
