اجرای بتن‌های اکسپوز پیش ساخته فرآیند ساده‌ای دارد. در اکثر مواقع، تجهیزات مورد نیاز برای اجرای این نوع بتن مشابه یکدیگر هستند. البته با توجه به نحوه اتصال و ماده پیوند دهنده (چسب، ملات، پیچ و غیره) امکان استفاده از تجهیزات دیگر نیز وجود دارد. به طور کلی، از تجهیزات مشترک مورد نیاز برای اجرای بتن اکسپوز پیش ساخته می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تراز
- آستر، درزبند و چسب کاشی
- پیچ
- متر
- تفنگ بتونه کاری
- تجهیزات دسترسی به سطوح بالاتر (نردبان، داربست، تخته)
- پایه یا اسپیسر تایل
- سنگ فرز
- سنباده
- ظرف رنگ
- غلتک نقاشی
هر یک از سطوح دیوار یا کف، روش‌های اجرای مختص به خود را دارند که در این بخش به توضیح آن‌ها می‌پردازیم.
اجرای بتن اکسپوز دیوار
روش اجرای بتن‌های اکسپوز دیوار، به نوع اتصال (چسبی، توکار یا روکار) پنل‌ها بستگی دارد. معمولا روش مناسب با توجه به ضخامت، وزن و ابعاد پنل‌های بتنی انتخاب می‌شود. در صورتی که پنل‌ها قادر به تحمل وزن خود باشند، اتصال چسبی کافی خواهد بود. در غیر این صورت، باید از اتصالات پیچی برای اطمینان از اتصال مناسب پنل‌ها به دیوار استفاده کرد.
اتصال چسبی بتن اکسپوز دیوار
مراحل اجرای بتن اکسپوز دیوار توسط اتصال مستقیم یا چسبی عبارت هستند از:
- تراز کردن سطح با اختلاف 2± میلی‌متر در هر ۳ متر
- سنباده‌کاری سطح برای جدا کردن مواد سست
- اعمال آستر در صورت نیاز (پر کردن ناهمواری‌ها)
- اطمینان از سختی و استحکام سطح با یک وسیله تیز
- اعمال چسب به پشت پنل‌ها یا تایل‌ها مطابق با دستورالعمل کارخانه سازنده
- جانمایی المان‌ها در محل مورد نظر از پایین به بالا
- اعمال فشار به المان‌ها تا شروع گیرش چسب و ثابت شدن المان‌ها
- بستن پیچ T شکل در محل درزها به منظور نگهداری از المان و باز کردن پیچ بعد از خشک شدن کامل چسب (در صورت نیاز به اطمینان از اتصال مناسب)
- درز بین المان‌ها می‌تواند به صورت لب به لب، با فاصله یا پر شده با دوغاب باشد.
- درزبندی سطح پنل‌ها با استفاده از درزبندهای مناسب (با پایه آب)
اتصال مخفی یا توکار
در اتصال مخفی یا توکار پنل‌های بتن اکسپوز دیوار، علاوه بر تجهیزات مورد استفاده در روش قبل، به اتصالات براکتی و وسایل حفاظت فردی نیز نیاز داریم. مراحل کلی اجرای این روش عبارت هستند از:
- تراز کردن سطح
- سنباده‌کاری
- بررسی سختی سطح
- نصب براکت‌ها
- شروع نصب پنل‌ها از پایین به بالا مطابق با طرح مورد نظر
- درزبندی سطح
اتصال نمایان یا روکار
به منظور اجرای پنل‌های بتن اسکپوز دیوار به روش اتصال نمایان یا روکار، علاوه بر تجهیزات مورد استفاده در روش‌های قبل، به دریل نیز نیاز خواهد بود.
مراحل کلی اجرای این روش عبارت هستند از:
- تراز کردن سطح
- سنباده‌کاری
- اعمال آستر
- بررسی سختی سطح
- اعمال چسب به پشت پنل‌ها و جانمایی آن‌ها بر روی محل مورد نظر از پایین به بالا مطابق با طرح
- نصب اتصالات پیچی یا میخی
- درزبندی سطح
اجرای بتن اکسپوز کف
مراحل اجرای اکثر بتن‌های اکسپوز کف مشابه یکدیگر هستند. البته امکان متفاوت بودن چسب، ملات و درزبند در حالت‌های مختلف وجود دارد.
به طور کلی، تایل‌های کف بتن اکسپوز مطابق با مراحل زیر نصب می‌شوند:
- باز کردن بسته‌بندی تایل‌ها و مرطوب کردن بخش پشتی آن‌ها با استفاده از یک اسفنج مرطوب
- اعمال یک لایه چسب کاشی بر روی زمین توسط ماله صاف
- استفاده از ماله دندانه‌ای برای ایجاد شیارهایی به عمق 10 میلی‌متر هم راستا با بعد بلند تایل (تصویر زیر)
- اعمال چسب به پشت تایل‌ها به طور کامل توسط ماله صاف و ایجاد شیارها بر روی آن توسط ماله دندانه‌ای
- برداشتن چسب از محیط اطراف تایل‌ها توسط انگشت (محیط تایل)
- برداشتن چسب از روی محیط اتصال بر روی زمین (محل درز)
- جانمایی تایل‌ها بر روی چسب (جهت شیارهای پشت تایل عمود بر جهت شیارهای زمین)
- اعمال فشار برای اطمینان از توزیع مناسب ملات بر روی سطح زیرین (مطابق تصویر زیر)، توسط دست و بدون استفاده از چکش یا وسایل دیگر
- برداشتن پوشش محافظتی بالای تایل‌ها به محض گیرش ملات و اتصال مناسب تایل‌ها به کف
- بررسی تراز بودن سطح تایل
- ایجاد یک فاصله 5 میلی‌متری بین تایل‌ها توسط ماله (مانند تصویر زیر)
- صبر کردن به مدت 24 ساعت برای گیرش کامل چسب
- اعمال پوشش درزبندی و برای جلوگیری از ایجاد لکه بر روی سطح
- صبر کردن به مدت 45 دقیقه برای خشک شدن مواد درزبندی
- مرطوبت کردن سطح برای آماده‌سازی جهت اعمال ملات
- آماده‌سازی ملات کاشی مطابق با دستور‌العمل‌ها
- اعمال ملات بر روی درزهای بین تایل‌ها در محدوده‌های کوچک
- باقی گذاشتن حداقل فاصله 8 میلی‌متر بین تایل‌ها و دیوار، ستون و دیگر سطوح عمودی به صورت خالی یا پر شده (توسط سیلیکون یا پلی استایرن انبساطی)
- صبر کردن به مدت حداقل ۲۴ ساعت برای خشک شدن ملات
- تمیزکاری و درزبندی نهایی