فتوگرامتری، در بسیاری از حوزههای مرتبط با علوم زمین و علوم نظامی کاربرد دارد. در این بخش، به معرفی مهمترین و متداولترین کاربردهای تصویرسنجی میپردازیم.
کاربرد فتوگرامتری در نقشه برداری
یکی از قدیمیترین و اصلیترین کاربردهای تصویرسنجی، تهیه نقشههای شهری و زمینشناسی است. به علاوه، ساخت نقشهها و مدلهای سهبعدی شهرها نیز با استفاده از روشهای فتوگرامتری انجام میگیرد.
برای نقشهبرداری شهری، معمولا از تصویربرداری هوایی استفاده میشود. نقشههای گوگل مپ و گوگل ارث، به همین روش تهیه شدهاند.
فتوگرامتری، در تهیه نقشههای توپوگرافی و دیگر نقشههای زمینشناسی نیز کاربرد دارد. این نقشهها معمولا توسط دادههای به دست آمده از حسگرهای نصب شده بر روی ماهوارهها، هواپیماها یا پهپادها تهیه میشوند.
کاربرد فتوگرامتری در کشاورزی
فتوگرامتری، در علوم کشاورزی نیز کاربرد دارد. به عنوان مثال، تصویر زیر را در نظر بگیرید. این تصویر، دادههای عکسبرداری هوایی از یک زمین کشاورزی را نمایش میدهد. نقاط سبز، چغندر قند و نقاط بنفش، علف هرز هستند.
فتوگرامتری، امکان تحلیل زمین کشاورزی و ارزیابی نحوه توزیع علفهای هرز را فراهم میکند. به این ترتیب، مهندسان کشاورزی میتوانند طرح مناسب برای کنترل رشد علفهای هرز را ارائه دهند. این فقط یک مثال کوچک از کاربرد تصویرسنجی در حوزه کشاورزی بود. یکی دیگر از کاربردهای پیشرفتهتر تصویرسنجی در کشاورزی، میتوان به بخشبندی تصویر اشاره کرد.
با بخشبندی تصاویر هوایی زمین کشاورزی، امکان مشاهده عملکرد محصولات به صورت گروهی و یا منفرد (تصویر زیر) فراهم میشود. به این ترتیب، اطلاعات ارزشمندی راجع به مناسب بودن روشهای انتخابی برای پرورش محصول به دست میآید.
کاربرد فتوگرامتری در باستان شناسی
تصویرسنجی در مطالعه آثار باستانی کاربرد دارد. برای این منظور، معمولا یک ربات را به چندین دوربین عکسبرداری و یا فیلمبرداری مجهز میکنند. این ربات، درون سازه قدیمی به تصویربرداری میپردازد. دادههای به دست آمده به منظور ساخت مدلهای سهبعدی از سازه مورد استفاده قرار میگیرد. این مدلها، به باستانشناسان در مطالعه و اکتشاف آثار باستانی کمک میکنند.
کاربرد فتوگرامتری در رباتیک
عملکرد مناسب رباتهای هوشمند و سیستمهای خودمختار، به درک بصری آنها از محیط اطرافشان بستگی دارد. به عبارت دیگر، سیستمهای رباتیک هوشمند باید قادر به تفسیر المانهایی باشند که آنها را توسط دوربینها و دیگر سنسورهای خود مشاهده میکنند.
ماشینهای خودران را در نظر بگیرید. این ماشینها، مثال خوبی از کاربرد همزمان فتوگرامتری، بینایی کامپیوتری و یادگیری عمیق هستند. برای عملکرد صحیح، این ماشینها باید قادر به تشخیص مسیر و موانع آن باشند. دادههای حاصل از فتوگرامتری و بینایی کامپیوتری، این امکان را برای ماشینهای خودران فراهم میکند. یادگیری عمیق نیز با کاهش درصد خطای تصمیمگیری، کارایی این ماشین را بهبود میبخشد.
کاربرد فتوگرامتری در ساخت و ساز
امروزه، استفاده از تکنولوژی تصویرسنجی برای طراحی و برنامهریزی اجرای زیرساختهای عمرانی، به یک امر اجتنابناپذیر تبدیل شده است. تهیه مدلهای سهبعدی زنده از وضعیت سازه، به پیمانکاران در مدیریت موثر پیشرفت پروژه کمک میکنند. به این ترتیب، هزینهها و تاخیر در اتمام فعالیتها کاهش مییابد.
کاربرد فتوگرامتری در عملیات های خاکی
عملیات خاکی، فعالیتهایی نظیر آمادهسازی، خاکبرداری، جابجایی، خاکریزی و تسطیح زمین در پروژههای عمرانی است. تصویرسنجی، امکان تهیه نقشه توپوگرافی از محل اجرای عملیات خاکی را فراهم میکند. دادههای حاصل از فتوگرامتری، به منظور محاسبه دقیق احجام خاک مورد استفاده قرار میگیرند. این دادهها برای اعتبارسنجی فعالیتهای انجام شده و اطمینان از مناسب بودن بودجه اختصاصیافته نیز به کار گرفته میشوند.
کاربرد فتوگرامتری در معدنکاری
تصویرسنجی، کارایی خوبی در حوزه معدن دارد. در پروژههای متوسط تا بزرگ معدنی، پیش از شروع مرحله استخراج (مرحله تجهیز کارگاه یا قبلتر)، یک تصویر هوایی باکیفیت از محدوده معدن تهیه میشود. تصویر، به منظور ارزیابی وضعیت توپوگرافی محدوده و برنامهریزی برای تجهیز و استخراج مورد استفاده قرار میگیرد. با شروع استخراج ماده معدنی/باطله، پهپادهای مخصوص، در بازههای زمانی مشخص، به تصویربرداری از معدن میپردازند.
دادههای حاصل از تصویرسنجی، برای محاسبه سریع احجام دپوهای معدنی و نواحی قابل استخراج استفاده میشوند. دسترسی آسان به محاسبات احجام، نه تنها روند ثبت گزارشهای تولید را بهبود میبخشد، بلکه سرعت تایید میزان مواد جابجا شده توسط پیمانکاران ترابری را نیز افزایش میدهد.