«دال پس تنیده» (Post-Tensioned Slab)، نوعی دال بتنی پیش ساخته است که به طور گسترده در ساختمان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. در ساختار این دال‌ها، فضاهایی وجود دارد که کابل یا تاندون‌های فولادی با مقاومت بالا را در خود جای می‌دهند. پس از گیرش بتن، تاندون‌های فولادی در معرض پیش‌تنیدگی قرار می‌گیرند و به دو انتهای دال میخ می‌شوند. به این فرآیند، پس‌تنیدگی می‌گویند.
پس تنیدگی موجب غلبه بر ضعف طبیعی بتن در برابر کشش و استفاده بهتر از مقاومت آن در برابر فشار می‌شود. این اصل به‌راحتی با نگه‌داشتن چندین کتاب در کنار هم با فشردن آن‌ها به یکدیگر قابل‌درک است. با اعمال چنین فشاری می‌توان از وجود سفتی و قدرت مورد نیاز برای اطمینان از یکپارچگی آن اطمینان حاصل کرد. در سازه‌های بتنی، پس تنیدگی با قرار دادن تاندون‌ها / کابل‌های فولادی با کشش بالا در عضو قبل از بتن‌ریزی به دست می‌آید.
وقتی بتن به مقاومت موردنظر می‌رسد، تاندون‌ها توسط جک‌های هیدرولیکی مخصوصی کشیده می‌شوند و با استفاده از گیره‌های انتهایی طراحی شده مخصوص در انتهای هر تاندون در حالت کشش نگه‌داشته می‌شوند. این کار باعث ایجاد کشش در لبه‌ی سازه می‌شود که مقاومت بتن را در برابر تنش‌های کششی افزایش می‌دهد. اگر تاندون‌ها به شکل مناسبی به حالت منحنی دربیایند، علاوه بر فشار در دورتادور، مجموعه‌ای مفید از نیروهای رو به بالا (نیروهای متعادل‌کننده بار) وارد خواهند شد که باعث خنثی‌سازی بارهای اعمال‌شده و مصونیت سازه از اثرات جاذبه می‌شود. این دال یکی از انواع دال بتنی است.
در حالت عادی فاصله بین میلگردها 4 اینچ تا 6 اینچ است، درحالی‌که در دال‌های پس تنیده این فاصله بیش از 2 متر است.
-
از اصلی‌ترین مزایای دال بتنی پس تنیده می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- امکان ساخت سقف با مقاطع سبک‌تر و ضخامت کم‌تر
- امکان اجرای دهانه‌های بلندتر
- ظرفیت باربری بالا
- هزینه نسبتا پایین برای پروژه‌های بزرگ
- سرعت اجرای بالا
- کم بودن احتمال خمش
-
معایب اصلی این دال‌های پس تنیده عبارت هستند از:
- هزینه بالا برای پروژه‌های کوچک
- نیز به دقت بسیار بالا در نصب اتصالات
- افزایش احتمال خوردگی
-
دال پیش تنیده
«دال پیش تنیده» (Pre-Tensioned Slab)، نوعی از دال‌های بتنی پیش ساخته است که المان‌های تقویت‌کننده آن (میلگرد، کابل یا تاندون‌ها)، در حین ساخت (گیرش بتن) تحت تنش مشخصی قرار می‌گیرند. پس از سفت شدن بتن، المان‌های تقویت‌کننده بریده می‌شوند تا تنش موجود در آن‌ها به درون دال انتقال پیدا کند.
دال بتنی پیش تنیده شباهت زیادی به دال بتنی پس تنیده دارد. تنها تفاوت این دو، زمان القای تنش به المان‌های تقویت‌کننده بتن است. مزایا و معایب این دو دال بتنی نیز کاملا مشابه یکدیگر است. با این تفاوت که دال پس تنیده به دلیل ساخت سریع‌تر، بیش‌تر از دال پیش تنیده مورد استفاده قرار می‌گیرد.