دال مسطح (تخت)، یک دال بتنی تقویتشده است که مستقیماً توسط ستون یا کلاهک بتنی پشتیبانی میشود. دال مسطح فاقد تیر است. این دالها توسط ستونها پشتیبانی میشوند. بارها بهطور مستقیم به ستون منتقل میشوند. در این نوع ساختوساز، یک سقف صاف و مسطح به دست میآید و بهاینترتیب از دیدگاه معماری ظاهر مطلوبی حاصل میشود. سقف ساده نور را بهتر بازتاب میدهد و در هنگام آتشسوزی نسبت به دالهای تیر دار معمولی کمتر آسیبپذیر است. ساخت دال مسطح آسانتر است و کمتر نیاز به قالببندی دارد. ضخامت دال تخت حداقل 8 اینچ یا 0.2 متر است. این یکی از انواع دال بتنی است.
سیستم های دال مسطح شامل دال های بتنی کاملاً توپر و یا حجره ای (با حفره هائی در زیر آنها) می باشند که مستقیماً روی ستون ها تکیه دارند و از این رو در این سیستم احتیاج به قاب بندی کف نیست. این سیستم منجر به کمترین ارتفاع برای کف های ساختمان می گردد که یک برتری اقتصادی آشکار می باشد. در این سیستم ها به دلیل تمرکز زیاد برش در حوالی ستون ها غالبا یا از سر ستون ها استفاده می شود و یا بر ضخامت دال ها در نزدیکی ستون ها اضافه می گردد. دال هایی که ضخامت آنها در تمام طول دهانه ثابت است به نام صفحه های مسطح خوانده می شوند.سیستم های دال مسطح برای ساختمان های با نقشه افقی نا منظم قابل وفق و مناسب می باشند.
سازه های دال مسطح بسته به نسبت ارتفاع به عرض ساختمان ممکن است به عنوان عناصر باربر فقط ستون داشته باشند، یا ممکن است علاوه بر ستون از دیوارهای برشی نیز برای ازدیاد سختی جانبی در آنها استفاده هد.فرض اینکه بارهای جانبی تماماً به وسیله هسته یا دیوار برشی با صلبیت بیشتر مقاومت شوند و اینکه دال ها و ستون ها در مقاومت جانبی سازها هیچ سهمی ندارند واقع بینانه نیست. شود.
خصوصیت یکپارچگی سازه بتنی باعث می شود که تمام ساختمان در مقابل بارهای جانبی به صورت واحد واکنش نشان دهند.
دال مسطح خودش با وجود اینکه نسبتاً انعطاف پذیری می باشد به دلیل پیوستگیش با دیوار های برشی و ستون ها بر مقاومت سیستم می افزاید. می توان چنین تصور نمود که قسمتی از دال به صورت تیر کم عمقی پیوسته به ستون ها عمل کند و در نتیجه سازه مانند یک قاب صلب رفتار نماید.
بنابراین رفتار سیستم سازه کلی مشابه رفتار سیستم مرکب از هسته و قاب می باشد . نیروهای جانبی در قسمت بالای سازه اساساً به وسیله عمل قاب و در قسمت پایین آن اساساً به وسیله سیستم دیوار برشی یا هسته مقاومت می شوند.
-
دالهای تخت (مسطح) به چهار نوع زیر تقسیم میشوند:
- دال تخت با کتیبه
- دال تخت با سرستون
- دال تخت با کتیبه و سرستون
- دال تخت ساده (بدون کتیبه و سرستون)
-
از کاربردهای دال تخت (مسطح) میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- سازههای صنعتی بزرگ، پارکینگ، رمپ، انبار، ساختمانهای بلند و هتلها
- سازههایی که سقف آنها نیاز به نگهداری توسط تیر ندارد.
- سازههایی که با قالببندی کمتر قابل اجرا هستند.
-
مزایای دال تخت عبارت هستند از:
- کاهش وزن سازه
- به حداقل رساندن ارتفاع طبقات در صورت عدم نیاز به سقف کاذب
- تحمل بارهای متمرکز و افزایش مقاومت برشی
- زمان اجرای کمتر
- پخش بهتر نور و ظاهر جذاب
-
از معایب دال بتنی میتوان موارد زیر را نام برد:
- محدودیت در اجرای دهانههای بزرگ
- تداخل در نصب تاسیسات در صورت استفاده از کتیبه
- مناسب نبودن برای نگهداری از دیوارهای بنایی
- ضخامت بیشتر نسبت به دال دو طرفه