«ترک سازه ای» (Structural Crack)، ترکهایی هستند که بر اثر طراحی نادرست، اجرای نامناسب یا اعمال بارهای اضافی به وجود میآیند. وجود این ترکها، ایمنی سازه را به خطر میاندازد. ترکهای سازهای با سه مکانیزم خمشی، برشی و ریزترک رخ میدهند.
بتن، مادهای با مقاومت کششی پایین است. میلگردگذاری در بتن (ساخت بتن مسلح)، مقاومت کششی عضوهای بتنی را بهبود میبخشد؛ اما از رخ دادن ترک در آنها جلوگیری نمیکند. به عبارت دیگر، در صورت وجود بارهای کششی اضافی، ترک خوردن بتن اجتنابناپذیر خواهد بود. با افزایش بازشدگی ترکها و نفوذ رطوبت به داخل آنها، احتمال خوردگی میلگردهای فولادی و از بین رفتن مقاومت کششی عضوها افزایش مییابد.
ترک خوردگی خمشی در بتن چیست ؟
در عضوهای خمشی نظیر تیرها، ظرفیت پایین کرنش کششی بتن و کرنش اجرایی نسبتا بالا در میلگرد فولادی، رخ دادن ترک خمشی در نواحی کششی را اجتنابناپذیر میکند. عرض بازشدگی و فاصلهداری اینگونه ترکها به عواملی نظیر ارتفاع محور خنثی عضو و پوشش میلگردها بستگی دارد. کیفیت پیوند بین بتن و فولاد، بر روی این مشخصات، تاثیر نمیگذارد. ترکهای خمشی، معمولا در تعداد زیاد و بازشدگی کم رخ میدهند.
ترک خوردگی برشی در بتن چیست ؟
در بتنمسلح، ترکهای برشی با عنوان ترکهای مورب شناخته میشوند. این ترکها، بر اثر اعمال تنش اصلی مورب ناشی از ترکیب بارهای برشی و خمشی به وجود میآیند. انواع ترک در بتن، بر اثر برش خالص اتفاق نمیافتند.
ترک خوردگی داخلی و ریز چیست ؟
ریزترکهای داخل بتن، به دو دلیل کاملا متفاوت رخ میدهند. در انتهای بلوک تیرهای پیشتنیده و نواحی دارای تنش سهبعدی پیچیده، تنش کششی اصلی باعث ایجاد ریزترکهای موضعی میشود. این ترکها، به مرور زمان به شکل ترکهای بزرگ و قابل مشاهده درمیآیند. در حالت دوم، تنش فشاری و اتساع جانبی، از پارامترهای موثر بر شکست فشاری بتن هستند. به مرور زمان، ریزترکها گسترش مییابند و به یکدیگر متصل میشوند. با ادغام ریزترکها و افزایش ابعاد آنها، سازه در معرض خطر و تخریب قرار میگیرد.