تجهیزات مورد نیاز سنجش اسلامپ بتن
معمولا از تجهیزات زیر برای انجام آزمایش اسلامپ بتن استفاده میشود:
- مخروط اسلامپ: یک قالب فلزی به شکل مخروط ناقص با ارتفاع 300 میلیمتر، قطر پایینی 200 میلیمتر، قطر بالایی 100 میلیمتر و ضخامت حداقل 1.5 میلیمتر (جنس این قالب باید به گونهای باشد که با خمیر سیمان واکنش ندهد و از بین نرود.)
- میله کوبه (تراکم): یک میله فولادی به طول 600 میلیمتر، قطر 15 میلیمتر و یک یا دو انتهای گرد (مانند نیم کره)
- صفحه پایه: صفحهای صاف با ابعاد پیشنهادی 600*600 میلیمتر (این صفحه که در زیر مخروط اسلامپ قرار میگیرد، باید جنسی سفت، سخت و غیرجاذب داشته باشد.)
- خط کش فلزی
- چمچه (سرتاس): یک ملاقه فلزی برای ریختن ملات در مخروط اسلامپ
- برس (فرچه)
- پارچه مرطوب
- لوازم دیگر: با توجه به دقت مورد نیاز آزمایش و تجهیزات قابل دسترس میتوان از لوازم بیشتری نظیر قیف، بیلچه، ظرف اختلاط، پارچه مرطوب و زمانسنج نیز استفاده کرد.
نکته بسیار مهم در اجرای سنجش اسلامپ بتن این است که تجهیزات آزمایش حتما باید از جنس مواد غیر جاذب باشند و هیچ واکنش شیمیایی با خمیر سیمان ندهند.
مراحل اجرای سنجش اسلامپ بتن
در این بخش، مراحل اجرای سنجش اسلامپ بتن را به صورت گام به گام شرح خواهیم داد:
مرحله اول: تمیزکاری قالب
در ابتدا باید سطح داخلی مخروط اسلامپ را به وسیله یک برس (برای کندن بتنهای جامانده از آزمایشهای قبلی) و یک پارچه مرطوب تمیز کنید.
مرحله دوم: آمادهسازی و جانمایی قالب
مخروط اسلامپ را به نحوی بر روی صفحه پایه قرار دهید که قطر بزرگ آن پایین (بر روی صفحه) و قطر کوچک آن بالا باشد. پاهای خود را بر روی برجستگیهای پایینی مخروط اسلامپ (محل مخصوص پا) قرار دهید تا قالب به صورت محکم و بدون حرکت بر روی صفحه باقی بماند.
مرحله سوم: ریختن نمونه بتن تازه
بتن تازه را توسط چمچه درون مخروط بریزید. ریختن بتن تازه باید در سه لایه با حجمهای برابر صورت گیرد. توجه داشته باشید که پیش از این مرحله، نمونه بایستی در ظرف اختلاط هم زده شده باشد.
مرحله چهارم: تراکم نمونه
بعد از ریختن هر لایه، 25 ضربه توسط میله کوبه به آن وارد کنید. این ضربات باید به صورت یکنواخت بر روی هر لایه وارد شود و تمامی نواحی روی سطح مقطع آن را پوشش دهد. بعد از ریختن و ضربه زدن به لایه اول، تمرکز ضربهها (حدود نیمی از آنها) باید به سمت مرکز قالب باشد. نحوه ضربه زدن باید به گونهای باشد که میله از لایه فعلی رد شده و به لایه زیرین آن نفوذ کند. اگر بعد از ضربه زدن به لایه سوم، سطح بتن از سطح بالایی مخروط پایینتر بود، مقداری بتن به قالب اضافه کنید و به ضربه زدن ادامه دهید. در انتها باید مقداری از بتن بالاتر از سطح مخروط وجود داشته باشد.
مرحله پنجم: تمیزکاری روی قالب و صفحه پایه
بتن اضافی را توسط میله از روی مخروط کنار بزنید. این عمل باید با حرکت ارهای و غلطشی میله صورت گیرد. در آخر، مواد ریخته شده به اطراف مخروط را از روی صفحه پایه تمیز کنید.
مرحله ششم: بیرون کشیدن قالب
مخروط را به آرامی بالا و به صورت عمودی از روی بتن به سمت بالا بکشید. پس از خروج قالب، بتن به سمت پایین حرکت میکند. این حرکت ناشی از وزن بتن است.
مرحله هفتم: بررسی کیفیت اولیه نمونه
اگر نمونه به طور کامل ریزش کند یا به صورت قطری بریده شود، باید ضمن ثبت این نتیجه، آزمایش را توسط یک نمونه دیگر از همان بتن قبلی تکرار کرد. اگر دو آزمایش متوالی با ریزش کامل یا برش قطری بخشی از نمونه همراه بود، احتمالا بتن مورد آزمایش از نظر پلاستیسیته و چسبندگی برای سنجش اسلامپ مناسب نیست. در صورت رخ ندادن این موارد، به مرحله بعدی میرویم.
مرحله هشتم: اندازهگیری اسلامپ
بعد از بیرون کشیدن مخروط، آن را به صورت برعکس در کنار نمونه بتن قرار دهید (به صورتی که قطر کوچک روی صفحه و قطر بزرگ به سمت بالا قرار داشته باشد). سپس، میله را بر روی قالب قرار دهید و توسط خط کش، فاصله عمودی بین میله تا مرکز نمونه را اندازهگیری کنید. عدد به دست آمده، با عنوان «عدد اسلامپ» (Slump Value) شناخته میشود.
مرحله نهم: ثبت عدد اسلامپ
در انتها، عدد اسلامپ به دست آمده را با حداقل مقدار مورد نیاز پروژه مقایسه و آن را ثبت کنید. در صورت عدم تایید کیفیت بتن، باید دلیل موضوع (طرح اختلاط، نسبت آب به سیمان، افزودنیهای مورد استفاده و …) را یافته و اقدامات لازم برای برطرف کردن مشکل را انجام دهید. حداقل عدد اسلامپ مورد قبول برای بتن معمولی حدود 5 میلیمتر است.
ملاحظات: در هنگام اجرای سنجش اسلامپ بتن حتما موارد زیر را در نظر بگیرید:
- سطح داخلی قالب باید تمیز و عاری از رطوبت اضافی باشد.
- هیچ گونه لرزشی در صفحه پایه وجود نداشته باشد.
- آزمایش باید حدود 2 تا 5 دقیقه بعد از نمونهبرداری انجام شود.