بهبود خواص مهندسی خاک یا مصالح خاکی به منظور دستیابی به عملکرد مورد نظر، ایده جدیدی نیست. برخی از اصول اولیه بهسازی خاک نظیر تراکم (افزایش چگالی)، آبکشی و اضافه کردن افزودنیها به هزاران سال قبل باز میگردند.
گزارشهایی از به کارگیری چوب و کاه به همراه گِل برای ساخت خانههای کاهگلی در دوران باستان وجود دارد. در آن دوران، ترکیب کاه و گِل، حصیر بافته شده، شاخه درختان و دیگر مواد گیاهی با خاک، از جمله روشهایی متداولی بودند که به منظور افزایش استحکام و ظرفیت باربری سازههای خاکی مورد استفاده قرار میگرفتند.
برخی از نوشتههای تاریخی مربوط به تمدن چین بین سالهای 3000 تا 2000 قبل از میلاد (حدود 4 تا 5 هزار سال پیش)، استفاده از ترکیب سنگ و الوار چوبی برای بهسازی خاک را توصیف کردهاند. در حدود سال 600 میلادی (بیش از 1400 سال پیش)، از ترکیب آهک و خاک در ساخت «جاده آپیا» (Appian Way)، یکی از سازههای مشهور دوران امپراتوری روم، استفاده شد. عملکرد این جاده در دوران مذکور بسیار عالی بود و اکنون نیز به طور کامل قابل استفاده است.
با پیشرفت علوم مهندسی، مواد دارای استحکام بالاتر و دوام بیشتر جای مواد قدیمی را گرفتند. با این وجود، اصول و مکانیزم بهسازی خاک تغییر خاصی نکرد. حدود سال 1900 میلادی (1280 شمسی) در کشور مصر، تلاشهایی برای استفاده از مواد پرکننده به منظور کنترل تراوش سدهای وزنی خاکی صورت گرفت. در این پروژهها، به منظور کاهش نفوذپذیری بدنه سد، از ترکیب خاک با دانه بندی ریز و سنگدانه های درشت استفاده شد.
روشهای مدرن بهسازی خاک، در دهه 1960 میلادی (دهه 1340 شمسی) و با معرفی روشی موسوم به «Reinforced Earth» برای ساخت دیوار حائل خودنگهدار توسعه یافتند. اجزای اصلی به کار رفته در این روش، ورقههای فولاد گالوانیزه با شیارهای مخصوصی بودند که مقاومت جانبی دیوار در برابر فشارهای جانبی خاک را افزایش میدادند. بسیاری از روش های بهسازی خاک، تاریخچه زیادی ندارند. به همین دلیل، مطالعات موردی کافی از این روشها در اختیار نیست. در نتیجه، برخی از روشهای بهسازی به عنوان رویکردهای حاصل از ترکیب علم مهندسی و تکنولوژیهای تجربی در نظر گرفته میشوند. امروزه، رویکرد منطقی برای مواجهه با مسائل بهسازی خاک شامل سه مرحله زیر است:
- تعریف رفتار مورد انتظار از خاک برای کاربری مورد نظر
- تشخیص هرگونه کمبود در رفتار خاک
- طراحی و اجرای روش مناسب بهسازی خاک برای برطرف کردن کمبودهای موجود
مراحل بالا ساده و واضح به نظر میرسند. با این وجود، این مراحل از اصول اولیه مطالعه محل پیشنهادی برای اجرای هر پروژهای هستند. علاوه بر این، روش های بهسازی خاک برای ترمیم سازههای موجود و بهبود خواص مکانیکی محل پروژه برای بازسازی سازه یا ساخت سازه جدید نیز در نظر گرفته میشوند.